Elke ouder van een hoogsensitief kind kent het wel: een boos of verdrietig kind om ‘niets’. Hsk krijgen veel meer prikkels binnen en verwerken deze ook diepgaander. Daardoor hebben ze eerder last van de dagelijkse dingen. Sommige dingen vinden vrijwel alle hoogsensitieve kinderen vervelend.
- Onrecht
Met stip op één staat natuurlijk onrecht. Het rechtvaardigheidsgevoel van een hoogsensitief kind (hsk) is groot. Als iets oneerlijk is, ook als het om een ander gaat, onderneemt ze actie. Ze vertelt dan bijvoorbeeld juf dat iemand wordt gepest of vertelt in duidelijke bewoordingen waarom mama’s beslissing oneerlijk is. Als ze dan weggewuifd wordt, zich niet gehoord en begrepen voelt, ontvlamt ze in woede.
- Labeltjes
Door hun gevoelige huid is elk kledinglabeltje een groot monster dat continu zit te kriebelen. Dat moet er uit! Maar ook naden in sokken, strakke kleding of ruwe stoffen worden regelmatig in de ban gedaan door hsk.
- Zand
Het ziet er best leuk uit; spelen in de zandbak of op het strand. Maar, help, al dat zand dat aan handen blijft plakken, in schoenen terecht komt, of nieuwe kleren vies maakt. Nee, daar maak je een hoogsensitief kind (hsk) echt niet blij mee. Het is fijner als alles schoon blijft zodat het ‘normaal’ voelt.
- Bioscoop
Van het verhaal geniet hij volop. Hij kan zich helemaal inleven in de personages. Maar dat harde geluid en de felle lichten van de reclames zijn overdonderend. Een hsk zit liever thuis op de bank dicht bij papa of mama.
- Spanning in een gezin
Een hsk voelt de sfeer aan. Als er spanning is tussen papa en mama of tussen opa en tante, voelt hij dat direct. Soms doet hij dan zijn best het gezellig te maken, maar het kan ook zijn dat hij zich afreageert, omdat hij niet weet wat hij met die zware sfeer aan moet.
- Verdriet van anderen
Het verdriet van een vriendje doet haar pijn. Ze maakt zich zorgen om het klasgenootje wiens moeder ziek is. Ze beleeft het zo intens dat het haar eigen verdriet lijkt te zijn.
- Een schoolreisje
Alles gaat die dag anders. Fruit eten in de bus. Niet tekenen, terwijl dat altijd op dinsdag mag. En waarom is iedereen zo druk, duwen er voortdurend kinderen tegen je aan en lijkt niemand juf te horen als ze roept dat we moeten komen? Het verwerken van al deze nieuwe prikkels kost veel tijd. Tegen het eind van de dag, als de terugtocht al bijna begint, lijken hsk pas wat te ontspannen en te genieten.
- Opeens ‘leuk’ op stap gaan
Bij een spontaan uitstapje speelt dezelfde terughoudendheid voor het onbekende. Hoe is het daar? Wie zijn er? Wat wordt er van mij verwacht? Als er teveel onduidelijk is, wordt zo’n uitstapje te spannend. Een hsk schiet dan in de weerstand. Het houdt liever vast aan veiligheid en wil absoluut niet mee naar die nieuwe speeltuin.
- Aandacht
Iets doen terwijl iedereen naar je kijkt? Liever niet. Al die aandacht kan een hoogsensitief kind gestolen worden. Zelfs complimenten krijgen in de klas vindt ze niet prettig. Wat zal iedereen wel denken? Echte aandacht van een ouder is natuurlijk een ander verhaal. Daar krijgt ze nooit genoeg van.
- Onechte mensen
Wat doe je als iemand heel vrolijk doet, maar toch duidelijk veel verdriet heeft? Of als iemand heel aardig is, terwijl je merkt dat hij je helemaal niet zo leuk vindt. Deze tegenstrijdige signalen zijn verwarrend voor een hsk. Voor hen komen de impliciete signalen net zo duidelijk binnen. En ze weten niet hoe ze dan moeten reageren. Het kan zelfs aanleiding zijn om iemand geen hand te willen geven.
- Programma’s met (dieren)geweld
Bewust iemand pijn doen of een dier verwaarlozen zijn hoofdzondes in de ogen van een hoogsensitief kind. Programma’s waarin dat ‘normaal’ is, wil hij dan ook niet zien. De pijn van die mensen of dieren kan zo intens bij hem binnenkomen, dat als hij het wel gezien heeft, hij dagenlang van slag is.
- Testen maken
In een test gaat juf kijken naar wat je kan. Dat beoordelingsmoment leidt voor veel hsk tot stress. Daarnaast zijn de vragen vaak onduidelijk. Soms lijkt het antwoord zo makkelijk dat hij twijfelt aan de juistheid. Met zijn creatieve geest kan hij ook een redenering bedenken voor een ander antwoord. Vanuit het idee dat een test vast moeilijk is, kiest hij voor het antwoord met de ingewikkelde redenering. Als dat vervolgens fout blijkt te zijn, gaat het zelfvertrouwen omlaag en de angst voor testen verder omhoog.
- Meteen een beslissing moeten nemen
“Wat wil je op je brood?”, is één van de meest gevreesde vragen, omdat papa of mama daar direct een antwoord op verwacht. Een keuze maken is lastig, omdat er zoveel consequenties zijn. Hagelslag knoeit snel, pindakaas plakt in je mond, kaas geeft een vieze nasmaak en de jam heeft pitjes. Maar als ik nu chocopasta kies, mag ik dat bij de lunch niet meer. Voordat al deze aspecten zijn afgewogen, herinnert mama alweer aan de vraag, waardoor de irritatie stijgt en een keuze maken nog moeilijker is.
- Vrienden die gemeen doen
Als je vrienden bent, dan ben je lief, eerlijk en aardig voor elkaar. Als een vriendje dus iets gemeens doet, opeens niet wil spelen, iets doorvertelt of niet naast je wil zitten, is het geen vriend. Hoe sociaal hsk ook zijn, als een grens overschreden is, komt de vriendschap niet meer goed.
- Gaan slapen zonder kus
Harmonie in het gezin is ontzettend belangrijk voor hoogsensitieve kinderen. Vooral in bed komen de vragen en de zorgen; ze vinden me toch nog wel lief? In het donker van de slaapkamer is de bevestiging van papa en mama extra belangrijk. Pas dan voelen hsk zich veilig en kunnen ze rustig gaan slapen.
Hoogsensitiviteit is gevoeligheid voor prikkels en intense verwerking daarvan. Hoogsensitieve kinderen krijgen dus veel binnen en denken daar diep over na. Ongeveer één op de vijf kinderen is hoogsensitief. Leren omgaan met deze gevoeligheid vermindert woedeaanvallen en huilbuien en versterkt het zelfvertrouwen. 
Lees meer over hoogsensitieve kinderen in het boek: “Hoogsensitieve kinderen; praktische leidraad voor ouders en professionals“
Of kijk eens naar één van de andere best gelezen blogs voor ouders.
Aan de slag? Volg de praktische en effectieve online-training om je kind beter te begrijpen en begeleiden.
Onze dochter van 7 is een hoogsensitief meisje. De laatste tijd krijgt ze vaker paniek aanvallen incl hyperventilatie. Vandaag drama bij de tandarts. Ze heeft alle begrip maar ze kan niet uren bezig zijn met een gaatje vullen. Iemand tips ?
Zoek een holistische tandarts
Wij zijn er sinds kort achter dat onze zoon van 12 hoogsensitief is. Al langer hadden wij een gevoel van, maar konden er de vinger niet op leggen.
Na het lezen over hoog sensitiviteit, vallen alle puzzelstukjes in elkaar.
Wij lopen tegen het volgende aan:
Onze zoon zit in de brugklas en voetbalt bij een betaalde voetbalclub. Wat inhoudt dat hij ’s morgens om 7.15 uur de deur uit gaat en ’s avonds om 19.30 uur thuis komt (4 dagen in de week). In het weekend heeft hij een wedstrijd, wat hem ook vrijwel zijn hele dag kost.
Op school gaat het niet goed en bij de voetbal gaat het ook niet zo best. Hij zit zichzelf gruwelijk in de weg en wij kunnen hem niet (meer) bereiken.
Zijn droom om prof voetballer te worden, wil hij niet opgeven. Hij heeft er veel voor over. Wij willen hem daar in blijven ondersteunen.
Wel stellen wij onszelf steeds meer de vraag of deze leefstijl goed voor hem is. Hij ervaart zoveel prikkels. De topsport is een hele harde wereld.
Heeft iemand tips/adviezen hoe wij hiermee om kunnen gaan.
wat herken ik veel van de verhalen in mijn zoon. Ik zou graag eens ervaringen willen horen omtrent de sensitiviteit met kleding, labels, naden, ritsen. Hoe gaan jullie daar mee om. in eerste instantie zit de kleding goed maar dan ineens kan het gaan irriteren en wordt hij er wanhopig van.
Ik krijg veel reacties uit mijn omgeving dat ik meer grenzen moet stellen en dat hij dingen moet accepteren zoals ze zijn. Dit voelt niet goed bij mijn zoon en ook niet bij mij. Graag adviezen
mijn zoon heeft hier ook heel veel last van. We hebben al veel opgedragen kleding in de kast gehad. Gelukkig heeft hij nog een jonger broertje die het kan dragen. Bij het kopen van kleding gaat hij mee en kopen we alleen kleding die goed zitten. Soms blijkt dit na een x wassen toch niet het geval. Ik dwing hem niet om deze kleding dan te dragen. Hij kan hier echt niets aan doen. Ik zie het meer als iets voor mij om te accepteren dat dit bij hem hoort dan dat hij moet accepteren kleding te dragen die echt niet fijn zit.
Beste Diana
Voor mijn HSK dochter koop ik inmiddels alleen maar kleding van zachte stoffen. Viscose is een goede stof voor HSK. Tevens knip ik altijd alle labels uit de kleding want dat kriebelt. Sokken zonder naden bestaan. Is ook de investering waard. Een HSK verzint t echt niet. Geloof je eigen kind en help m.
Dat kind… Dat was ik!
Ik ook. Bizar hoe ik mezelf hier in herken.
Hoi
Onze dochter is nu 11 jaar en ik merkte al iets op toen ze baby was ze is hooggevoelig en ook assertief maar vriendinnen is toch wel een dingetje dat speelt .onrecht ja dat is meteen alle stekels op .ook helpen altijd klaar staan gewoon dat gaat vanzelf zegt ze .maar als ze boos is is ze ook echt boos .als ze vrolijk is ze ook echt vrolijk .maar als een vriendin haar vertrouwen beschaamd is het ook echt over .je kan dan niets meer doen om het vertrouwen terug te winnen is moeilijk .en dan de veranderingen alles moet vooraf besproken worden ook de toetsen op school een beetje voorbereidingstijd nodig anders klapt ze dicht
Sinds kort erachter gekomen dat zowel ik als mijn kinderen HSP zijn. Nu probeer ik dat van mezelf te accepteren, want niet altijd even makkelijk is omdat ik heb geprobeerd dit te verstoppen zodat het er niet is. Mijn kinderen mijn spiegels en ik wilde me voor hen inlezen, maar kwam erachter dat het ook op mij sloeg. Ieder kind is anders, maar wat het vooral voor mij fijn maakt is dat ik merk dat ik hen anders moet behandelen dan hoe ik opgevoed ben. Ik merk dat “straffen” anders in zijn werk gaat bij HSP’ers bijvoorbeeld en door in te lezen en mezelf te leren kennen, merk ik ook dat ik mijn jongens veel beter kan helpen. Dus nee in een hokje stoppen houd ik niet van, maar het is toch echt wel heel handig om handvaten te krijgen.
Mooi gezegd: een hokje is niet nodig, maar wel handig om te kunnen begrijpen wat er gebeurt en hoe je ermee om kunt gaan.
Herkenbaar
Ik zag mijn hooggevoeligheid altijd als een last niet als een mooi geschenk .maar door de meisjes te begeleiden ben ik zelf ook behoorlijk gegroeid
Opvoeden hihi ja is vaak het tegenovergestelde van wat we gewend zijn dat was wel een dingetje
Mooi geschreven! Voor punt twee: Labeltjes
Door hun gevoelige huid is elk kledinglabeltje een groot monster dat continu zit te kriebelen. Dat moet er uit! Maar ook naden in sokken, strakke kleding of ruwe stoffen worden regelmatig in de ban gedaan door hsk.
Kijk eens bij Softsensory.nl deze kunnen je helpen met zachte naadloze sokken
Oh dat zou een uitkomst zijn. Dank je wel
Laat ons eerlijk zijn : voor ons als zogezegd “normaal functionerende” personen lijden en strijden wij ook in deze zeer hectische maatschappij.Het leven wordt alsmaar veeleisender, alles moet snel en zeer effectief verlopen of je valt uit de boot. Sociale contacten is de boete die we ervoor betalen. Wie kent er tegenwoordig zijn buren nog ??? Aangaande HSP, mijn visie : de symptomen, gevoeligheden, verwerkingsproblemen,……komen sterk overeen met een ASS diagnose doch doet dit ertoe ??? We mogen ons niet blind staren op termen maar elk persoon individueel bekijken en hulp bieden op maat !
Dit ben ik dus! Maar geen kind meer
Zooveeel last opeens van labels!
Maar zie dat ASS sterk overeenkomt? Ga even kijken wat dat precies inhoudt!
Mss ook te maken dat ik sinds kort bijna doof ben!?
Veel te jong daarvoor 🙁
Daar zijn we snel uit!
Hsk heeft niets met autisme te maken, herken er helemaal niets in
Hoi allemaal.
Ik ben 42 jaar en moeder van een zoon 9 en een dochter 11.
Ik wist mijn heel leven niet wat er met mij aan de hand was. Gevoelens, zelfs op afstand, en prikkels en zoveel meer. Tot vorig jaar. Ik kreeg de diagnose ADHD nadat onze kinderen deze ook hadden gekregen. Oh wonder… sinds ik Concerta neem gaat het mij veel beter in mijn hoofd. Maar inmiddels ben ik wel verder op zoek gegaan, want onzere kinderen hebben nog veel meer problemen en ik moest erachter komen. Naast ADHD kregen ze van Papa ook nog het Syndroom van Asperger en van ons twee ook nog hoogbegaafdheid.
Het was heel ingewikkeld om op te voeden want het lukte niet, wat we ook probeerden.
Nu weet ik inmiddels dat ik extreem hooggevoelig ben en mijn zoon ook. Bij mijn dochter was ik niet zeker en toch bleef ik zoeken. Gevoelsmatig was het voor mij niet alles.
Ik kwam dan ook uiteindelijk op hooggevoelig en strong willed. Dat is het…. mijn dochter!!
Ik moet zeggen dat ik ook altijd een beetje zo was als kind.
Maar nu heb ik iets gemerkt wat ik nergens terug vind.
Mijn dochter spiegeld mijn ziektes. Ik heb Primaire Progressieve Multipules Scleroses, Fibromyalgie en op moment sterk ijzergebrek.
Met het laatste loop ik al een goed half jaar zonder te merken dat de klachten zoals hoofdpijn, gewrichtspijn moeheid enz… hiervan kwamen.
Wat is nu gebeurd…..
mijn dochter begon november vorig jaar over moeheid te klagen en dat haar alles teveel wordt en dat ze hoofpijn had, duizelig was en sterretjes zag.
Niet alles bij elkaar maar zo stuk voor stuk steeds wat.
de kindersrts zei dat ze er verder goed uitzag, dus eigenlijk geen reden om bezorgd te zijn.
2 dagen geleden kwaam ze smorgens niet meer uit bed en ze zag ook niet gezond uit.
Ik hield ze thuis en liet ze wat meer vitaminen eten en beafstuk en nog meer lekkere dingen wat ze graag eet. Ze is dun, dus dat is ook allemaal geen probleem.
Gisteren nog niet beter en zo ging ik met haar naar de huisarts want alle klachten leken op ijzertekort. De huisarts heeft de HD getest en die was uitstekend.
Ik herrinnerde ne eraan dat enkele jaren geleden een psycholoog zei dat ze mij spiegelde.
Kan het zijn, dat ze mijn gevoelens opneemt en de klachten echt voelt?
Ik heb wat medische opleiding, maar kan dit niet helemaal snappen. Sorry voor de fouten in de text, maar ik ben geen Nederlandse en heb de taal in een jaar autodidact geleerd.
Kan iemand mij hier misschien een site aangeven om over dit probleem te informeren?
En bij wie kan ik met zo een probleem terecht? De psy zal het zeker niet aannemen.
Groetjes
Mim
Hi Mim,
Als hooggevoelige met een moeilijke levensgeschiedenis heb ik ook verschillende dingen geprobeerd, zoals psychotherapie, en heb tot nu toe het meest baat gehad bij de behandelingen van een therapeute die op basis van kinesiologie werkt. Het lichaam geeft hierbij aan wat er aan de hand is. Ze heeft ook goede adviezen gegeven voor hulp bij dingen die niet in haar vakgebied liggen, waardoor ik er bijvoorbeeld achter kwam dat ik voedingsstoffen niet goed opnam.
Als je ‘kinesiologie + je provincie / stad’ googled, vind je hopelijk een goede behandelaar!
dag Mim,
ik als moeder laat steeds beter mijn (hooggevoelige)kind los, en daardoor zie ik hoe het vroeger was: veel nam ze van me over. Nu niet meer dus.
Het is misschien minder een medisch dan wel een energetische kwestie.
en het is niet zomaar anders, daar zit tijd bij, maar ook gewenning en GEN, geboortekeuzes, etc.
Ik raad je aan een consult bij Natascha Lossi (leefjekrachttraingen bv)die veel middels haar gids ontrafeld, eb bovenal de onderliggende drives, overtuigingen, oorzaken te benoemen, en zelfs weg te halen.
Dan moet je zelf natuurlijk ook herkennen, erkennen, en mee helpen en kiezen om te helen.
Beste Mirjam
Ik heb jouw verhaal al een paar keer in mijn praktijk meegemaakt. Kinderen die zo overprikkeld waren dat ze ineens nuet meer konden lopen.
Kijk eens op reflexintegratie.
Ik werk zelf als si therapeut met masgutova methode. Kijk op mnri gids voor behandelaar bij jou in de buurt.
Hallo Mim,
Het is alweer een aantal jaren geleden dat je dit verhaal hebt gepoost, maar misschien heb je nu toch nog iets aan dit boek : Fluisterkind van Janita Venema. Er staat ook een verwijzing in naar hulp bij therapeutische hulp. Mvg, Geert.
Onze zoontjes, mijn man en ik… ik herken ons in heel veel van die punten, wil dat zeggen dat we een hoogsensitief gezin zijn? Ik was daar al enkele jaren zo af en toe mee bezig… Ik merk wel dat wij o.a. – of zo lijkt dat toch – gevoeliger zijn voor rechtvaardigheid, strenger zijn voor onze vrienden (en ook voor onszelf) en gevoeliger van aard zijn dan anderen in onze omgeving.
Nu herken ik in beide zoontjes ook andere dingen van mezelf die niet zo direct als “anders” aanzien worden: zin voor creativiteit, taalgevoelig, rustig van aard. Mijn man heeft ook duidelijk de creatieve en taalgenen aan hen beiden doorgegeven, samen met zijn gevoel voor humor… Onze kinderen zijn een combinatie van ons beiden, zoals alle kinderen dat zijn van hun ouders. Wel degelijk twee verschillende combinaties, want ze hebben bijna evenveel verschillen als gelijkenissen… 🙂
Ze zijn ondertussen 12 en 9 en als ik terugkijk, hebben we (ook al voor ik van hoogsensitiviteit vernam) gewoon geprobeerd om van onze jongens sterke kinderen te maken. Vooral door ze een goede vertrouwensbasis te geven, ze kunnen bij ons met alles terecht en voelen zich veilig en geliefd. Dat merken we aan de knuffels die we elke dag krijgen ;-). Ze voelen zo dat wij in hen geloven. Dat heeft als gevolg dat ze zelf hun grenzen durven te verleggen omdat ze zich sterk genoeg voelen en dan ook op zichzelf leren vertrouwen, zichzelf leren kennen. Als er dan iets gebeurt waar ze moeilijker mee om kunnen gaan, zijn ze niet ineens hun houvast kwijt… Nu de puberteit eraan komt bij onze oudste zal dat danig op de proef gesteld worden verwachten we… Maar we zijn er klaar voor!
Wat ik eigenlijk wil zeggen is… Mijn man en ik zijn de volwassenen geworden die we nu zijn ondanks (of juist dankzij?) die hoogsensitieve eigenschappen, met onze goede en minder leuke kanten. We kunnen alleen maar proberen om onze kinderen vanuit onze eigen levenservaring (beter nog die van ons beiden gecombineerd) bij te staan in hun eigen ontwikkeling. En hen te leren omgaan met situaties die het ons moeilijk maken, want die zijn nu eenmaal een deel van het leven en die zijn voor iedereen anders!
Groetjes
Evie
Mooi hoe jullie dat doen Evie. Hoogsensitieve kinderen leren omgaan met situaties die voor hen moeilijk zijn, is het belangrijkste dat je kunt doen als ouder. In mijn boek behandel ik een aantal van die moeilijke situaties om ouders wat praktische handvatten te geven.
Mijn zoon vertoont ook opvallend gedrag en ik vraag me af of dat ook hsp is…
Hij zegt geen hoi terug als hij kinderen die hij kent tegenkomt. Bij een iq test blijkt hij een laag iq te hebben. Mensen die hem kennen vinden hem eerder slim dan dom. Hij kan gedetailleerde tekeningen maken en knutselen, en kan goed vertellen. Hij maakt zich meer zorgen om mij en anderen dan om zichzelf. Hij houdt van rituelen en als de juf van zijn klas iets vergeet wijst hij haar daarop. Hij heeft totaal geen zelfvertrouwen. Als hij eindelijk mag doen wat hij al jaren wil krabbelt hij eerst terug. Hij houdt niet van verrassingen. Met een uitje maak je hem in eerste instantie niet blij. Ik weet soms niet wat ik hiermee moet…
Waarom is het voor ouders van nu zo verdomd lastig te accepteren dat hun kind wellicht gewoon doorsnee is? Ieder kind van nu is zogenaamd supercreatief of hoogsensitief. Hou toch op met dat geneuzel.
Op zich geef ik je wel gelijk, die hokjes, niet altijd goed… Je kind is wie het is. Wie zegt wat “normaal” of “abnormaal” is, dat is altijd subjectief toch? Maar ik denk dat de ouders van nu gewoon meer bezig zijn met het begrijpen van hun kind. Als een kind iet of wat anders reageert dan wat te verwachten is, gaan ze op zoek naar manieren om daarmee om te gaan. In plaats van een oorvijg te geven dus (zoals dat volgens mij in de jaren stillekes ging…). Ik denk echter wel dat het zaak is dat je als ouder niet gaat “over”reageren en gewoon probeert met de voeten op de grond te blijven staan.
Mijn dochter is ook HSP, we hebben een reading laten doen bij een medium (praktijk de wortelkindjes), ze mailde een verslag met hoe onze dochter alles beleefd, heel mooi om te zien wat er echt in haar koppie omgaat, ook kregen we veeel tips.
Niet elk HSP kind heeft van dezelfde dingen last, maar wel fijn om er rekening mee te houden waar het stroef verloopt, wij vertellen veel van wat er gaat gebeuren vantevoren en dat brengt nu ook een stuk rust in huis, maar in deze maatschapppij blijft het moeilijk.
Veel van deze punten komen ook voor bij vormen van autisme.
Zo herkenbaar, voor zowel mijn zoontje en dochter als mijzelf….
Grotendeels herkenbaar. Toch merk ik dat in de puberleeftijd dingen wel veranderen. Of ze vinden een weg om ermee om te gaan.
Irritatiefactortje 16: ook hsk’s zijn niet over 1 (of 15 😉 kammetjes te scheren. Zeker i.c.m. hss doen dit soort label-lijstjes niet altijd recht…
Ik zag alleen jaren naar mijn zoon dat hij zo overreageerde door dat zijn emoties overspoelde .
Maar dat denken was mijn eigen herinneringen wie ik zelf ben .
En mijn oordelen naar mijn eigen kind of wie dan ook kan ik ook niemand anders (ook jaren het gerecht niet die me zegde je kind is niet normaal mevrouw en in internaat moest door spanningen ik en mijn exman )dus ik weet nu wat mijn kinderen hun gevoeld hebben omdat ik iets aan mijn overspoeling doe van emoties en meer mijn hart laat spreken dat geen oordeel kent alleen de geest .
Bedankt Linda. En ik lees ook veel berichten van mensen over ADHD die bij hun of hun kinderen zou geconstateerd zijn. Mensen het heeft een tijdje terug duidelijk in het nieuws gestaan dat de arts die ADHD ontdekt had, op zijn sterfbed had toegegeven dat ADHD niet bestaat! En als je er logische over nadenkt bestaat het ook niet. Als kind ben je beweeglijk. In nl groei je over het algemeen niet buiten maar binnen op. Er wordt van je verwacht als kind om heel de dag rustig in de klas te zitten luisteren en buiten spelen is niet meer als vroeger. Als je dan als kind het niet kan volhouden om zoveel uur in de klas aandachtig te luisteren krijg je meteen een stempel ADHD. Ik ben in Suriname opgegroeid, nou de manier hoe ik als kind geravot had in het buitenleven is echt niet te vergelijken als kinderen die hier dagelijks (alle 4 jaargetijden) buiten spelen. Hier kijken kinderen meer tv en spelen spelletjes ipv buiten ravotten.
ben zelf hoogsensitief en dat is heel moeilijk in deze wereld.Elke dag ervaar ik zoveel emotionele pijn rondom mij … collega’s, vrienden, ik voEl het als er iets verkeerd gaat. Daarom ook veel discussie met mijn ratiobnele echtgenoot. Hoe dikwijls moet ik zeg dat hij van mars is en ik van venus. Ben nu 62 en binnenkort in pensioen : ik voel me diep ongelukkig omdat ik mijn prachtige loopbaan met echte vrienden voorgoed zal moeten missen en bang ben een nieuw leven op te bouwen.
Hallo Esther, onder de hsp kinderen zijn ook kinderen die naast hsp ook strong willed van aard zijn. Redelijk druk en fel in hun reacties… Ook wel hoogstimulatief genoemd. Mijn zoon heeft deze eigenschap bijvoorbeeld. De gedragingen van deze kinderen lijken juist meer op ADHD ipv add…
Hallo Renate, de combinatie hoogsensitief en strong-willed is inderdaad pittig (zie ook mijn blog daarover). Dat komt vooral doordat een strong-willed persoon niet zomaar van iets te overtuigen is; hij heeft een sterk innerlijk kompas. Overigens blijkt uit mijn onderzoek dat volwassenen met deze combinatie over het algemeen minder problemen ervaren dan andere hoogsensitieve personen.Als ouder even doorbijten dus… 😉
Ik herken hierin een eigenschap van mijzelf als hsp’er die ik nog niet eerder teruggelezen heb. Ik kan namelijk behoorlijk fel zijn in mijn reacties, ik wind er geen doekjes om zeg maar. Maar tegelijkertijd ben ik ontzettend gevoelig voor reacties van anderen op mij. En die lok ik juist uit met mijn directheid. Hele vervelende combinatie voor mijzelf! Ik duik ook vaak in (online) discussies waarin ik het opneem voor mensen die oneerlijk worden behandeld, maar dan krijg ik zelf vervolgens de volle laag, au.
Duidelijk verhaal. Fijn dat ik deze opsomming kon lezen.
Soms vraag ik mij serieus af of kinderen in ontwikkelde landen alleen last hebben van dit soort kwalen of het wordt hun wijs gemaakt. Ik kom zelf uit een onderontwikkeld land en daar kwamen dit soort kwalen zoals ADHD, hsp, add etc etc echt niet voor.
Goede opmerking, Vida – Ik denk dat er hier sowieso belachelijk veel van kinderen wordt gevraagd. Ze moeten in een heel klein hokje ‘meedraaien’ met de maatschappij en als ze er maar een beetje buiten vallen, krijgen ze een label.
Er is niet genoeg ruimte om GEWOON mens (of GEWOON kind) te zijn. Niet iedereen kan goed tegen een spreekbeurt. Niet iedereen kan goed rekenen. Niet iedereen vindt het leuk om groepsactiviteiten te doen.
In mijn jeugd ben ik om die reden wel eens bestempeld als zijnde ‘contact gestoord’. Maar als ik dit aan mensen vertel, kijken ze me aan alsof ze water zien branden. Ik ben heel open en spontaan, maar in groepen zal ik niet zo gauw het voortouw nemen. Dit was voor de juf die mij moest beoordelen kennelijk genoeg om te claimen dat ik therapie nodig had.
Mijn dochter zou ADHD hebben volgens háár juf. Misschien moest ze maar aan de medicijnen. Nu is mijn dochter toevallig een prima kind met een geweldig rapport. Maar ze is soms wat rusteloos in de klas. Heel lastig voor de juf, maar voor mij geen reden om haar tot aan haar 18e te drogeren.
Laat kinderen gewoon zichzelf zijn. Probeer ze te begrijpen en blijf alsjeblíeft heel ver uit mijn buurt met die labeltjes 😉
Beste Esther
Zijn er ook bepaalde boeken over HSK die ik kan lezen?
Ik lees hier zoveel punten die betrekking hebben op onze dochter.
T.
De boeken van Elaine Aron zijn zeer informatief. In het najaar verschijnt mijn eigen boek over hoogsensitieve kinderen. Daarin geef ik naast cijfers uit uniek onderzoek ook veel tips voor allerhande situaties.
Heel herkenbaar. Ik vraag me alleen af of het niet vaak verward wordt met ADD. Dat lijkt er ook erg op. Hoe onderken je het verschil?
in afwachting van testen bij GGZ.
Dat klopt, Inge. De uitingsvormen van ADD en hoogsensitiviteit lijken erg op elkaar. Het grote verschil met ADHD is de impulsiviteit die ADHD-ers wel en hsp-ers juist niet kenmerkt. Voor ADD-ers geldt dit kenmerk echter niet. Het onderscheid zit dan in het kunnen concentreren. Bij AD(H)D is er een tekort aan dopamine waardoor signalen minder goed worden doorgegeven en het moeilijk is je te concentreren. Voor hsp-ers geldt dat zij bij overprikkeling ook moeilijk kunnen concentreren, maar op rustige momenten prima hun aandacht erbij kunnen houden.
En de inenting voor infuus aanbrengen, heb ik dinsdag ondergaan. Hels !!! Welke sukkel tracht dat op een pols te doen !!! Na 4 mislukte pogingen, was ik zooooo blij dat voor volledige narcose had gekozen. Heb het meest genoten tussen half 4 en 4. Ff kompleet van de wereld, zelfs geen gedachtes. In slaap vallen met het lieve gezicht van de arts die mij letterlijk en figuurlijk een warme deken gaf …..Dat is pas een geluksmomentje voor mij …..
Wat ontzettend fijn te lezen. Ik ben zelf ook als kind overgevoelig geweest en gebleven. Kaartjes in de nek vreselijk, zand vind ik juist heerlijk, Ben gek op strand. Daarna moet alles pas schoon, maar dat is logisch en lekker voor je in bed kruipt. Ik ben overgevoelig voor teveel licht en geluid en heb het na 48 jast eindelijk geaccepteerd door twee boeddha’s in mijn vensterbankbte plaatsen. Één met de handen voor zijn ogen en één met de handen voor zijn oren. Ik glimlach ☺ er dagelijks om en heb het (bijna) geaccepteerd. Maak nu ook bewustere keuzes of ik ergens wel of niet heen ga. Zo heeft iedere gek zijn gebrek en ik hoef geen stempel !!! Beetje acceptatie zou fijn zijn….
ik miste hier tussen de griep prik krijgen dat is sinds mijn jeugd mijn grootste angst
Wow zo veel herkenbaar, bij mezelf en bij mijn jongste dochter, labels, bioscoop, maar ook dat zakje chips, ook anderen willen helpen, en vrienden die geen vrienden meer zijn, en ja ook dat gelijk moeten beslissen, en zo kan ik nog wel even door gaan, echt heel veel herkenbaar.
Wow bedankt. Nu snap ik weer een stukje beter waarom ik ben zoals ik ben en waarom ik vaak heel emotioneel kon reageren
Een hsp is totaal iets anders dan een autist! Dat de symptomen aan de buitenrand hetzelfde zijn wil niet zeggen dat daarachter geen compleet ander spectrum schuil gaat.
Ik ben zelf een hoogbegaafd persoon, dat vaak gepaard gaat met hoogsensitiviteit maar ook met alle smaken en vormen van het autistisch spectrum. Ik ben geen autist maar zeker wel hoogsensitief. Nooit gehouden van aggressieve (contact)sporten – als kind. Nu als volwassene train ik inmiddels alweer bijna 20 jaar full contact karate en vind het prachtig. In relaties kan ik heel goed overweg met zowel hb als hsp en kan me redelijk afstemmen op veel autisten. Een reden waarom ik verandermanagement bij organisaties met techneuten en financieel specialisten prachtig vind… dat zijn mensen die in een zakelijke omgeving vergelijkbare trekken vertonen in relatie tot collega’s en de manier van communiceren.
Waar ik me overigens kapot aan kan ergeren is dat hsp’s vaak als een stel suikerpoppen worden behandeld door ouders waardoor enige vorm van doorzettingsvermogen, wilskracht en oplossingsgerichtheid ontbreekt. Niet de meest sterke persoonlijkheden als volwassenen.
Dit vind ik nou een heerlijke en realistische reactie.
Vooral de laatste alinea.
Precies! Je gevoeligheid en kwetsbaarheid is namelijk ook je grote kracht! Vul het aan met zelfvertrouwen, lef en doorzettingsvermogen — en dan word je een sterkere, mooiere volwassene dan de gemiddelde @:#&?€%& die op deze aardbol rondloopt 🙂
Precies Hsp’s zijn absoluut geen suikerpoppen……ik ben zelf coach en HSP. Ik lees weinig over de positieve kanten van HSP zijn. Jammer want die zijn er zeker!!!!
Een interessant artikel, vooral de punten over aanvoelen van anderen zijn herkenbaar. Toch lijkt het me zeer generaliserend. Ik denk dat hooggevoeligheid zich niet altijd op de zelfde manier uit. Ik vind het nu meer neigen naar neurotisch/autistisch in dit verhaal. Zand is fantastisch. Tja, niet in de schoenen, of je bed, of op plekken waar het niet hoort, maar het lijkt nu net of hooggevoelige kinderen niet graag met zand zouden spelen. Het zand dat met een zacht gevoel door je vingers glijdt, dat voelt erg fijn!
De bioscoop heeft voor mij ook altijd anders gewerkt, het harde geluid of de felle lichten, die vind ik niet zo erg (hoewel het niet TE moet zijn), maar de man naast me die chips eet, die leidt me af. En achter me zit iemand die steeds tegen mijn stoel trapt. En daar, drie rijen verder daar kauwt iemand heel vies. Die frustraties lopen zo hoog op dat ik alleen nog dat hoor (als kind al). Ik ga dus ook het liefst als er bijna niemand in de zaal is.
En spontaniteit gaan heel goed samengaan met hsk, als het maar veilig is. Als kinderen weten dat, wat er ook gebeurt, ze veilig zijn dan genieten ze van spontane uitjes. Wellicht zijn er dan wat (kleine) zorgen, maar dat mag best. Die kun je opvangen.
Aandacht. Kinderen, introvert of extravert of je nou hooggevoelig bent of niet vinden aandacht echt wel leuk. De manier waarop, dat is wederom het probleem. Wals niet over ze heen, ga niet voorbij aan het kind en zijn wensen. Geven ze een goed antwoord, complimenteer ze alsjeblieft wel! Natuurlijk vinden ze dat fijn, wat als ze geen compliment krijgen, wat denk je dat er dan gebeurt? Misschien is het voor die kinderen spannender om in het middelpunt te staan. Dus gebruik kleine stapjes en wederom een veilige omgeving. Juist deze kinderen zijn extra trots als ze dit overwinnen.
Ik denk dat er in dit artikel te veel op regelmaat en vooral niet veranderen wordt gelegd. Als je als ouder vooral consequent en duidelijk bent dan mogen dingen best af en toe anders zonder dat je kind compleet van slag raakt. Jij kunt de basis zijn voor je kind, die basis waar ze altijd op kunnen vertrouwen. Als kinderen die basis ervaren is er al veel rust in hun koppie.
Hoogsensitieve kinderen kunnen alsnog een verschillende karakter hebben, behoefte aan ontdekken, aan nieuwe dingen, of juist meer van leven in het nu en behoefte aan stabiliteit en herhaling. Emoties wel laten zien of juist niet.
Dat hierboven geldt trouwens voor alle kinderen maar is voor een hooggevoelig kind net iets belangrijker, net zoals die laatste.. gaan slapen zonder kus. Dat lijkt me een basis voor alle kinderen. Ieder kind heeft behoefte geliefd en gewenst te zijn. Kinderen zonder knuffel of kus naar bed sturen is absoluut not-done.
Met vriendelijke groet, Jelke Glaser
Bedankt voor je reactie, Jelke. Het is absoluut waar dat dit niet voor elk kind geldt. En ook dat er nuances in zitten, zoals het uiteindelijk wel kunnen genieten van zand. Het doel van dit blog was een aantal typerende reacties inzichtelijk maken. En ik ben het met je eens dat je als ouder je kunt soms beter kunt helpen grenzen te verleggen. Wel iets doen wat spannend lijkt. Maar mijn ervaring is dat dat beter werkt als je wel begrijpt waar de onwil vandaan komt.
Hai. Ik herken mezelf en vooral mijn dochter erg in het verhaal, maar we zijn beide extraverte types. Dus Jelke bedankt voor de aanvulling! Of je introvert of extravert bent, kan ook naar mijn mening van invloed zijn op de herkenbaarheid bij een aantal punten in deze lijst.
Dus een voorstelling tussen de schuifdeuren, op een goede manier vragen om (soms alle!) aandacht: ze kan het niet laten, maar het wel doodeng vinden. En dan is het juist heel naar als er wat minder enthousiast wordt gereageerd 🙂
Bij spannende of nieuwe dingen trekt ze ook erg naar mij toe, natuurlijk omdat ik mama ben, maar volgens mij ook omdat ze al weet dat we ‘gelijk’ er in staan. Ik hoop dat het haar lukt om, net als ik, vol vertrouwen in haar openheid te blijven, en in de kracht van haar kwetsbaarheid te blijven geloven.
Al die punten hebben veel weg van hoe een kind met autisme wordt beschreven. Laten we gewoon eens ophouden met labellen. Hoog sensitief of autistisch , wat maakt het uit ? Ze kunnen geen van beiden leven in de “algemeen geaccepteerde maatschappij”.
Ik ben ook niet voor labelen, maar het onderscheid tussen autisme en hoogsensitiviteit is wel echt belangrijk als je deze kinderen goed wilt kunnen begeleiden.
Het maakt juist wel uit door te weten eat er is autisme of hoogsensitief.kun je leren welke wijze of handeling het beste bij je kind past ik ben niet van het labelen maar helaas blijft dat gebeuren.ik zit hier continu met m’n handen in het haar.vraag al 3bjaar hulp.hulo bij hoe je het beste kan omgaan met je kind idd juist wel de goede weg wijzen waardoor ze wel zelfstandig als volwassenen kunnen leven idd stapsgewijs.door veel te hebben gelezen was voor mij wel duidelijk hsp .maar helaas word dat niet altijd geaccepteerd te zweverig . autisme is al wel erkend jaren lang.ik hou van al mijn kinderen heel veel.en door het feit dat men eens rapper aangeeft wat er zo speelt kan ik als moeder leren om m’n zoontje de juiste weg te wijzen.nee juist niet als suikerpop.mujn zoontje heeft veel en snel hevige pijn dat heeft hij niet hij voelt dat en reageerde echt zo heftig nu na 2 jaar kan hij alleen een flinke douw of pijntje hebben en je hoord hem amper maar heeft wel heel veel tijd en geduld en heel wat tranen gekost.maar doordat ik wist van m’n zoon hsp kon ik hem de teugels geven die hij als individu nodig had er zijn er nog steeds niet bij geholpen en we maar vooral m’n zoontje loopt compleet vast met alle gevolgen van dien zo heftig zo onvoorspelbaar en zo niet veilig meer.logische hij begrijpt en snapt niet waarom hij voelt wat hij voelt.hij heeft toch ook recht op een makkelijker leven zo lang ze niks blijven doen zodra ze wel accepteren dat hij hsp is kunnen we hem juist leren om te gaan met al die heftige prikkels .ik ben overtuigd van zijn bemoeilijken gave en door dan ook te kunnen handelen met alles wat er gebeurt hoop ik dat hij nog een leuke jeugd krijgt zonder escalatie wel een keer of 4 per dag. Hij is net 8.en ondanks dat het soms net lijkt of hij bezeten is.is daar ook die hele lieve zorgzame behulpzaam netjes beleeft super lieve warme mooie jongen die je hart laat smelten.ik. Wil hulp zolang al hulp bij wat en hoe te reageren bij situatie die door overprikkeling de bom barst.ik zie echt wel hoe moeilijk hij het heeft.dit zou niet zo moeten zijn.waar hoe en hoe snel kan ik gepaste hulp vinden of krijgen
Wow, bijna alle 15 punten zijn zo herkenbaar bij onze oudste dochter van 7. Alleen maar thuis en in huiselijke omgeving, want op school etc. gaat alles heel goed. Al jaren proberen we haar te helpen, maar komen er niet uit. En ze is zo vaak boos en verdrietig, echt niet leuk om haar zo te zien. Viavia zag ik dit en er zit wel heel veel in wat overeenkomt met haar gedrag. Binnenkort gaan we naar een praktijk waar ze ook gericht zijn op hoogsensiviteit. Ik hoop dat dat onze dochter (en ons) gaat helpen.
Dat hoop ik ook voor jullie. Heb je de gratis lessen voor ouders ook gezien op pagina ‘Doen’?
Waar kan je die hulp vinden zo herkenbaar wat u schrijft had ik zelf geschreven kunnen hebben.wat raad u mij aan
Mvg Tamara
Op de website staan een aantal coaches die opgeleid zijn in de wetenschappelijke achtergronden en een praktische aanpak hebben waarmee ze ouders en/of kinderen kunnen helpen.
Och zo herkenbaar
Nu ik 50 Ben is er niet veel veranderd
Blij met deze inzichten weer vergeet iedere keer hoe gevoelig ik Ben.voor kinderen zo lastig vaak voelen zich niet begrepen .Ik herken ze direct en vinden het fijn dat ik ook zo Ben en vertel ze deze dingen ook..maar het blijft heel moeilijk als ze niet erkend worden bij ouders…in deze snelle harde tijd .
Dit is echt zo herkenbaar.zijn wereld is compleet anders en heeft daarom ook heel veel moeite om in deze maatschappij mee te draaien. Wij als ouders lopen tegen veel dingen aan waar we zeker met het handen in het haar kunnen zitten .nu lopen we bij de ggz en ze gaan daar onderzoeken of dat hij geen vorm van lichte autisme heeft. Maar ik denk dat ze dat vermoeden omdat ze hsk niet als een ziekte beeld zien .wilde dit even plaatsen omdat er misschien meer ouders met dit kampen .gr.
Beste Miranda, ik hoor dit vaak. Hoogsensitiviteit is geen diagnose, daarom herkennen veel instellingen de uitingsvormen daar niet van. Omdat het gedrag van een hsp soms lijkt op het gedrag van een kind met autisme, wordt soms onterecht autisme gediagnosticeerd. De onderliggende oorzaken van het gedrag zijn echter heel anders. Zie ook dit bericht: http://hoogsensitief.nl/overprikkeling-autisme/ Mijn missie is hoogsensitiviteit bekend en geaccepteerd te krijgen, zodat misdiagnose voorkomen wordt.
Zeer herkenbaar vanbij onze zoon…maar ook als volwassene komen nog vele zaken terug…o a het onrechtvaardigheidsgevoel..
Soms moeilijk om mee om te gaan,
Ik vind dit ook het geval bij mijn dochter. Zij is gediagnosticeerd met Asperger, omdat er anders geen vergoeding mogelijk is via de overheid. Ik vind dit onzin, ze heeft alle kenmerken van hooggevoeligheid, soms heeft ze wel eens last van stress en daardoor krijgt ze moeite met slikken of zo, ze hoort ook veel meer dan een ander, dat is toevallig in een les op school ontdekt. Ook heeft ze allerlei angsten, voor hoogtes, de dood of gewoon het gevoel om duizelig te worden. Ook heeft ze moeite om zich in grote groepen te gedragen, praat soms dwars door een ander heen, maar dat had ik zelf ook en ik heb het toch ook gewoon geleerd?
Ik heb zelf twee kinderen die als PDD-NOSzijn gediagnostiseerd, maar vind de link die u geeft erg weinig verschil geven tussen autisme en hoogsensitiviteit. Mijn kinderen zou ik net zo goed hoogsensitief kunnen noemen. Autisme heeft een “negatieve” klank, hoogsensitief klinkt “positief”. Dat lijkt mij het grootste verschil.
U maakt hier een zeer belangrijke observatie. Ik ben 30 en heb ook het label PDD-NOS gehad terwijl ik in dit artikel ook wel bijna alles kan afvinken. Staar u niet blind op de diagnose PDD-NOS. Het is niet voor niets de ‘rest catergorie’ in het spectrum en het label is ook verdwenen uit de DSM-V.
een sociaal isolement veroorzaakt ook een dopamine tekort vanwege het gebrek aan psychosociale prikkels van uit hun omgeving waar door een te lage dopamine spiegel optreed waar door er een onder prikkeling op treed die na langere tijd daar na een bore-oud veroorzaakt
word dit ook een aandacht te kort tekort genoemd maar dan meer gericht op mensen
O wat herken ik jouw verhaal. Mijn zoon is twee x bij verschillende getest. De eerste wilde hier niet aan. De tweede zei gelijk, mevrouw officieel is t niks maar jouw zoon is gewoon hartstikke hoogsensitief. Ik ben me erin gaan verdiepen en ben heel anders met mijn kind omgegaan en tis echt dag en nacht verschil…
Hai…..HSP is geen ziekte beeld hoor….kinderen zijn in alle opzichten veel gevoeliger, we moeten als volwassenen naar ze leren luisteren en van ze leren….ze geen etiketje opplakken, maar de maatschappij veranderen, zodat deze kids hun plekje kunnen vinden! #nieuwetijdskinderen…..ga daar maar eens snuffelen……ik heb er vier…..prachtkids…heftig, intens….met een boodschap…..
Kinderen zijn in alle opzichten gevoeliger, ongetwijfeld. maar dan zou het toch weg horen te gaan naar mate je volwassen word?
je leert er wel mee omgaan, maar weg gaat het absoluut niet…
Volgens mij is er niet zoveel aan de hand met deze kinderen, maar met de maatschappij die steeds flitsende en sneller is geworden.Ik zucht regelmatig dat mijn kind 50 jaar te laat is geboren! Steeds meer diagnose en hokjes.steeds minder kindvriendelijk. Het gewone kind wordt speciaal.het zijn mooie mensen en misschien moeten we ons afvragen of de huidige “normale” kinderen niet te weinig van deze kwaliteiten hebben! Inge.moeder en muziektherapeut.
Wij kampen hier met hetzelfde probleem, ons kind heeft een autoimmunziekte en als deze opsteekt heeft hij last van tics en hyperactiviteit en als hij getest zou worden zou Moss vrijwel zeker een verkeerde diagnose krijgen omdat zijn symptomen op Gille de la Tourette en adhd lijken. Moss (8 jaar) is zeer gevoelig en printer en denkt diep na over van alles, hij kan het niet aan als hij ziet datzijn ouders ruzie hebben, hij is daar oprecht verdriet eig van. Moss kan moeilijk tegen veranderingen en vindt het lastig om in grote groepen te verkeren. Hij selecteert zijn vriendjes zorgvuldig, het zijn de rustige voorspelbare klasgenootjes, zeker niet de rouwduwers. Moss heeft een hekel aan spijkerbroeken (te ruw) en draagt het liefst trainingsbroeken. Moss houdt van de natuur en van dieren en is heel zorgzaam voor zijn spullen, we mogen er niet zomaar aankomen en weggooien is taboe want iets kan altijd nog wel van pas komen. HSP hoort in het DSM niet want het is geen ziekte. Mijn mening is dat deze nieuwe lichting kinderen de dragers zijn van de nieuwe waarden en normen en dat ze ons inspireren deze normen en waarden te actualiseren. Door het ervaren van hun beperkingen worden we als ouder als het ware gestimuleerd en soms ook wel geforceerd om na te denken over duurzaamheid, oprechtheid, milieu, maatschappelijke verantwoordelijkheid.
In mijn werk als freelancespecialistische begeleider kom ik steeds vaker HSP kinderen tegen. Mijn manier om deze kinderen te helpen hun Energie op een positieve manier te uiten (ipv te exploderen thuis en op school) bestaat uit het biden van sportieve activiteiten waarmee ze hun overtollige activiteit kwijt kunnen, wandelen en werken in de natuur is ook een mooie uitlaatklep.
ik ben blij met deze nieuwe generatie, het opent mijn ogen.
Ik herken dit volledig ! Ik maak precies hetzelfde bij mijn zoontje mee. Ik denk zelf eerder ook aan hsp dan aan autisme.
Hallo Miranda,
Jou antwoord is heel herkenbaar. Alleen weet ik zelf ook nog niet goed waar mijn zoontje last van heeft. Maar dat hij anders reageert in bepaalde situatie is wel duidelijk. Sterkte!!! Groet Priscilla
Als je zelf al voelt dat je kind hoogsensitief is waarom dan nog ggz? Daar krijg je idd diagnose autisme of zelfs adhd. Helaas. Als je nog meer info wil over hoogsensitiviteit ga er nog meer over lezen en probeer je lieverd te begrijpen. Ook op FB nieuwetijdskind.com. Heb zelf een hoogsensitieve dochter en door haar ben ik erachter gekomen dat ik dat ook ben. Hoezo spiegel. Volg je gevoel, en luister naar je zoon, komt vast goed. Liefs Ilse.
Grotendeels heel herkenbaar!