Omdat hoogsensitieve mensen zoveel prikkels ervaren komt het geregeld voor dat ze helemaal ‘vol’ zitten. Er zijn teveel indrukken om te verwerken. Het interne systeem raakt daardoor op tilt en dat noemen we overprikkeling.

Uitingsvormen van overprikkeling

Op het moment dat je overprikkeld bent, kan je niet meer kiezen hoe je reageert. Eigenlijk kom je in een soort overlevingstoestand. Er zijn twee hoofdmanieren waarop je kan reageren:
1. Alle gevoelens uiten;
2. Afsluiten voor nieuwe prikkels.

Alle gevoelens uiten
In het eerste geval ontlaad je de spanning. Dit kan bijvoorbeeld door boos te worden of door te huilen. In deze situaties kunnen anderen geen contact met je maken. Daar is geen ruimte meer voor in je hoofd. Dat kan pas na de ontlading.
Ontladen door woedeaanvallen komt bij 60% van hoogsensitieve kinderen voor. Na zo’n ontlading voelt het kind zich vaak heel schuldig. Het weet immers maar al te goed wat wél en niét mag. Het had alleen geen controle over de ontlading. Het kind kan vol overtuiging excuses aanbieden om later die dag weer precies hetzelfde te doen.

Afsluiten
Bij de tweede vorm zorg je ervoor dat er niets meer kan binnen dringen. Je trekt je in jezelf terug. Je gezichtsuitdrukking is vlak en je reageert nergens op. Deze uiting is waarneembaar bij 37% van de hoogsensitieve kinderen. Ook in deze situatie van overprikkeling is het nagenoeg onmogelijk om contact te krijgen. Ouders (en anderen in de omgeving) ervaren deze meer passieve reactie als minder storend dan de uitbarstingen. Nadeel van de ‘stille’ uitingsvorm is dat de opgebouwde spanning niet naar buiten komt. Vaak hebben hoogsensitieve kinderen en volwassenen die deze vorm gebruiken dan ook klachten als buik- of hoofdpijn. Het is dus belangrijk een manier te vinden om je spanning kwijt te raken.

Vaak passen hoogsensitieve mensen beide vormen toe, afhankelijk van de situatie of hun bui.

5 gouden regels

Veel hoogsensitieve mensen ervaren overprikkeling als erg vervelend omdat ze er zelf last van hebben, maar ook omdat anderen last hebben van de uitbarstingen of prikkelbare reacties. In gezinnen kan een overprikkeld kind een negatieve invloed hebben op de sfeer. Veel hoogsensitieve mensen zoeken dan ook hulp in het omgaan met overprikkeling.

In dit blog geef ik je vijf gouden regels die je helpen overprikkeling te voorkomen.
1. Voorkom overprikkeling. Als je eenmaal overprikkeld bent, kost het tijd voordat je weer rustig bent en vaak heb je weinig controle over je gedrag. Voorkomen van overprikkeling (bij jezelf of je kind) werkt het best;

2. Leer jouw eerste signalen van overprikkeling kennen. Wat merk je in je lichaam, je emoties of gedachten? Breng dat in kaart, zodat je tijdig kunt ingrijpen;

3. Neem rust bij de eerste signalen. Zorg dat je systeem de prikkels kan kwijtraken, voordat het te laat is. Maak een wandeling, trek je even terug, doe een ademhalingsoefening, bespreek je gevoelens of doe iets anders dat je tot rust brengt;

4. Verlang niet het onmogelijke van jezelf. Weet je dat feestjes intensief voor je zijn? Plan er dan niet twee op een dag. Houd rekening met je sensitiviteit; je hoeft niet alles uit de weg te gaan, maar zorg voor voldoende balans. Te hoge eisen aan jezelf stellen zorgt voor veel druk en dat werkt overprikkeling in de hand;

5. Veroordeel jezelf (of je kind) niet als er toch een uitbarsting is geweest. Je hersenen sloegen op tilt waardoor je maar beperkte invloed had. Bekijk wat de aanleiding was en hoe je daar de volgende keer beter mee kunt omgaan. Gebruik daarbij je talent in het doorzien van patronen. Schrijf je voornemen op, zodat het makkelijker is toe te passen op het moment dat je je overprikkeld voelt.

Voorkomen

De kunst ligt dus niet zozeer in het omgaan met overprikkeling (want dat is moeilijk te sturen door de overload in je hersenen), maar in het voorkomen van overprikkeling. Leer jezelf of je kind goed te luisteren naar de signalen van je lichaam en daar op te reageren. Goed voor jezelf zorgen is de kern.

Please follow and like us: