Mijn laatste stempel was een gegeneraliseerde angststoornis. Het klopt dat ik een week lang in blinde paniek heb geleefd door mijn laatste baan. Het klopt dat ik rare dingen zei als ik iets moest doen wat volledig tegen mijn natuur in ging.
Verkeerde diagnose
Maar dit etiketje bleek niet juist. Voor dit etiket ben ik naar een psycholoog geweest. Ik heb van tevoren een test gedaan en therapie kon beginnen. Na de tweede sessie reed ik naar huis en ik voelde me een beetje belachelijk. Ik had het gevoel dat er niets met me aan de hand was. Na mijn ‘afgang’ bij het hotel had ik verwacht weer onder mijn steen te kruipen en daar te gaan liggen wachten op wat mijn volgende keuze zou moeten worden.
Maar dat gebeurde niet. Dus na mijn 2e sessie mailde ik mijn psycholoog. Geen reactie, maar ik moest toch die week erop weer heen dus dan zou ik het dan wel bespreken.
Bij binnenkomst zei hij, “Je mailde me met de vraag; ‘heb ik wel een angststoornis?’ Maar wat denk jij?’ Dus ik zei; “ik denk het niet. Op alles wat jij mij vraagt geef ik antwoorden waardoor ik steeds meer denk, er is helemaal niets met mij aan de hand!’ “Ja”, zei hij, “dat gevoel heb ik ook.”
Dus hij zei, “doe op dit moment nog eens de test.” Dat deed ik, de score was 0. Ik had geen angst! Nul, noppes, nada! “Dan ga ik maar”, zei ik, en na 20 minuten stond ik weer buiten. Bevrijd! Want ik hoefde niet te leren leven met een angststoornis. Ik wist het al lang. Ik ben hoogsensitief en nu ga ik leren er naar te luisteren! Mijn psycholoog zei zelfs dat hij het volste vertrouwen had in mij als coach, ik moest er voor gaan! Hij zag het dus ook; gewoon een gevalletje van verkeerde diagnose?
Ik heb wel angst gekend in mijn leven. Heel veel zelfs. Faalangst en sociale angst. Maar terugkijkend door een hoogsensitieve bril begrijp ik nu wel waarom.
High school
In de tweede klas van het voorgezet onderwijs raakte ik betrokken in een “vriendschap” als 5e wiel aan de wagen. Twee beste vriendinnen en ik hing daarbij aan. Het beïnvloedde alles wat ik deed. Eén op één waren ze aardig tegen me, maar met z’n drieën hoorde ik er niet bij. Ik at mijn brood niet op omdat ik bang was dat ze niet op me zouden wachten. Als zij in de klas naast elkaar zaten en ik hoorde ze lachen en giebelen, stond ik doodsangsten uit en kon ik alleen maar denken, dit gaat over mij. Wanneer ik ’s ochtends wakker werd en ik realiseerde me dat het een schooldag werd vol met vakken waarbij zij naast elkaar zouden zitten dan wilde ik alleen maar huilen. Dat betekende namelijk dat ik alert moest zijn. Zij zouden elke keer stiekem de klas uit sluipen als de les voorbij was en ik moest dat voorzijn. Ik moest mijn tas al sneller inpakken en zorgen dat ik eerder bij de deur was. Ik wilde namelijk niet alleen gezien worden. Niet alleen zijn in de gangen, niet alleen zijn in de groep. Want wie was ik dan? Mijn zelfbeeld was lager dan laag. Ik wist niet wat mijn eigen identiteit was. Ik kon niet anders dan op anderen leunen en was daardoor ook volledig afhankelijk van hen.
Te laat
Toen kwam eens dat moment dat 1 van de meiden niet op me heeft gewacht bij het afgesproken punt. Door dat moment kwam ik te laat. Omdat ik als een trouwe hond op haar heb staan wachten. En dat wakkerde mijn angst aan. Op een donkere winterochtend fietste ik met mijn tas op mijn bagagedrager onder de snelbinders voor naar het pad. We woonden in een bos tussen de weilanden en het pad naar de weg was gemaakt van grasklinkers, behoorlijk hobbelig en 300 meter lang.
Mijn vader had vorstverlet als metselaar en was dus thuis. Hij liep met me mee naar de rand van het bos en wachtte tot hij voor aan de weg het lampje van mijn fiets zag gaan.
Het lampje kwam niet
Maar dat lampje kwam niet. Dus hij is in de auto gestapt en naar voren gereden. Daar trof hij mij aan. Volledig in paniek, gillend, huilend. De buurman was naar buiten gekomen, want hij dacht dat er iemand in de beek was gefietst. Maar dat was het niet! Mijn tas was door het gehobbel van het pad van mijn bagagedrager gezakt en mijn bandjes zaten vast in het wiel. Doordat het donker was kon ik de tas er niet af krijgen en ik verloor dus tijd. Ik raakte in paniek. Verlies van tijd betekende dat ik te laat zou komen op de afgesproken plek. Dat betekende dat ik alleen naar school moest fietsen, dat betekende dat ik dus weer achter de meiden aan moest lopen en ze al weer van alles besproken en besloten hadden zonder mij.
De eerste twee jaren van de middelbare school waren afschuwelijk voor me. Door onwetendheid. Doordat ik niet begreep waarom alles zo heftig bij mij binnenkwam. Doordat ik niet wist dat mijn zelfbeeld zo extreem laag was. Doordat ik niet begreep dat ik mijn eigen identiteit moest ontwikkelen.
De 3e klas
In de 3e klas werd het een beetje anders. Ik kwam namelijk in een klas met heel weinig meiden. En niet bij mijn oude ‘vriendinnen’. Ik dacht moet ik me laten herplaatsen? Is dat verstandig? Nee! Ik vind dit eigenlijk heel erg lekker. Ik ben nog liever alleen dan dat ik me langer laat belasten door hun vriendschap. En dat was gelijk het einde. Dat was vanaf dag één van dat schooljaar het einde van deze ‘vriendschap’. Wat had ik mezelf een jaar lang aangedaan. En zij hadden geen idee. Ik geloof niet dat het opzettelijk was. Ik denk dat meiden in hun puber/tienerjaren egoïstisch kunnen zijn, gemeen ook, ze kunnen hard zijn. Maar ik geloof niet dat het pesten was. Je kan een ander niet altijd de schuld geven van hoe bepaalde dingen in je leven zijn gelopen. Soms is het onwetendheid van beide kanten. Had ik gekozen voor mezelf en mijn eigen ik meer ruimte gegeven dan was dit misschien ook heel anders gelopen.
Blijf overeind
Voor een hoogsensitief persoon is het natuurlijk om een andere rol aan te nemen naar de buitenwereld. Om je anders voor te doen dan je bent om mee te kunnen komen met de wereld. Met vriendschappen, met collega’s, met klasgenoten. Je doet iets om overeind te blijven. Maar dit was niet goed. Ik heb lang gedacht dat dat de enige manier was. Je identificeren met iemand anders. Je aanpassen naar de wensen van een ander. In mijn ogen kon je geen vriendschap hebben als je niet zo was al die ander.
Altijd angst
Door dit aanpassen was er dus altijd angst. Angst om te falen, angst om niet gemogen te worden, angst om geen vriendschappen aan te kunnen gaan.
Wat best pijnlijk is om te zien is dat ik hetzelfde nu zie gebeuren bij mijn dochter. Ze is nog maar 6. Maar ik zie dat ze zichzelf wil aanpassen om met iedereen vriendinnen te kunnen zijn. Ze voelt pijn als een vriendinnetje opeens bevriend raakt met een ander. Ze geeft zichzelf de schuld en zegt dat ze elke dag alles fout doet. Ik ben blij dat ik nu weet waar dit vandaan komt. Ik ben blij dat ik weet dat ze hoogsensitief is met een sterke wil. Dus ik kan en zal haar helpen. Ik leer haar haar eigen identiteit te creëren. Haar eigen keuzes te maken. Haarzelf te zijn. Zodat zij niet zo angstig hoeft te zijn als ik was.
Karin Rutjes (1985) is zelf hoogsensitief en werkt als hsp coach in haar eigen praktijk (Karin & Coaching). Daarnaast is ze ook jongerencoach. Ze woont samen met haar man, dochter en zoon in Hardenberg en haar praktijk heeft ze ook daar gevestigd. Ze is gek op lezen en ook het schrijven van haar eigen blogs vindt ze geweldig om te doen. Ze hoopt dan ook nog veel blogs te kunnen schrijven voor zowel Hoogsensitief.NL als haar eigen website (www.karinrutjes.nl).
Ik ben aan het zoeken naar antwoorden om mijn dochter van bijna 17 de juiste hulp te kunnen bieden. Ik weet al heel lang dat zij hoog sensitief is. Niet moeilijk te herkennen, want ik heb het ook. Zij heeft ook heel veel last van dwang. Denkt u dat dwanghandelingen en dwanggedachten een gevolg kunnen zijn van HSP? Is daar een artikel over?
Zo herkenbaar. Mijn dochter is 10 en sinds dit schooljaar bij haar 2 vriendinnen in de klas. Dat bleek een domper, zij voelt zich ook dat 5de wiel. Die meiden zijn verder in hun ontwikkeling. Mijn dochter zegt zelf dat ze gewoon van ‘kinderachtige’ dingen houdt. Laatst in tranen, ze wilde niet anders zijn maar gewoon zoals iedereen, waarom kon ze gewoon niet van al die zelfde houden zoals haar klasgenoten. Wij zijn beelddenkers. Ik zei dat iedereen in een grasveld een grassprietje is en zij dat mooie eigenwijze margrietje wat er tussen groeit, die lekker doet wat zij wil en leuk vindt etc. Lang verhaal kort…als ik zie dat ze weer worstelt met haar eigen ik dan noem ik haar weer margrietje en kijkt ze me lachend aan. Ze weet precies wat ik bedoel. De puberteit en middelbare school moet nog komen en ik hoop dat ze bij zichzelf blijft, zich niet gaat aanpassen voor anderen. Dat gaat ze ook gewoon niet volhouden. Ik probeer er zo goed mogelijk voor haar te zijn, ze heeft ook steun aan edelstenen en die draagt ze dan ook regelmatig bij zich.
Hallo Patricia,
Wat fijn dat je reageert. Het kan inderdaad super moeilijk zijn voor hoogsensitieve kinderen. En vooral hetzelfde willen zijn als een ander is zo belangrijk voor een kind. Ze zien nog niet in dat het juist zo mooi is uniek te zijn. Een margrietje, zoals jij aangeeft. Mooi voorbeeld en wat fijn dat zij die herkenning daar in vindt en zichzelf ook zo kan zien. De middelbare school is voor hoogsensitieve kinderen één van de pittigste periodes dus het is al heel fijn voor haar dat ze een moeder heeft die haar zo goed begrijpt. Ik kan niets anders zeggen dan ga zo door. Moeilijk wordt het voor haar vast, maar met een goede steunpilaar thuis wordt het een stukje makkelijker.
Hartelijke groet,
Karin
Wauw, wat enorm herkenbaar!
Mijn dochter (12) zit in de brugklas en is zo bang dat niemand haar leuk en aardig vindt. Ja, ze heeft vriendinnen, een groepje van 4 meiden, maar toch voelt ze zich af en toe buitengesloten.
Thuis doet ze er wel wat nonchalant over, maar ik zie dat het haar dwars zit. Waarom kan ze niet zichzelf blijven? Waarom die onzekerheid?
Ik vind het als ouder erg lastig en weet niet goed wat ik kan doen om haar te helpen.
Hallo Sandra,
Wat vervelend dat ze zo onzeker is en dat ze zich toch af en toe buiten gesloten voelt. Het is lastig om op die leeftijd je plek en identiteit te bepalen. En wanneer je hoogsensitief bent voel je alles intensiever en dieper. Hierdoor zal zij ook sneller wat voelen van haar vriendinnen wat haar onzekerheid wellicht aanwakkert. Belangrijk is inderdaad voor haar om eigen pad te volgen. Jij kunt haar daar wel in helpen door dat te blijven benadrukken. Het is als ouder ook lastig, omdat je eigen gevoel er ook bij komt. Het is moeilijk voor jezelf als ouder om te zien dat je dochter hiermee worstelt. Blijf vertrouwen uiten in haar en blijf haar steunen. Bij haar zelf blijven zal haar hiermee het verste brengen.
Als ik iets voor je kan doen dan mag je me altijd mailen, info@karinrutjes.nl
Hartelijke groet,
Karin
Ik vind je heel dapper en supergoed verwoord. Dank je wel
Hallo Sylvia,
Wat ontzettend rot dat je je zo voelt in je relatie. Wat nu als je die angst voor even los kunt laten en denkt aan hoe het kan zijn wanneer je kiest voor wat jij wilt? Voor als je “tijdelijk” alleen zou zijn? En je kunt je leven zo indelen zoals het goed voelt voor jou?
Als hoogsensitief persoon is het ontzettend belangrijk op je gevoel te vertrouwen. Mocht je er over willen praten dan kun je me een mailtje sturen naar info@karinrutjes.nl
Ik wens je heel veel sterkte.
Hartelijke groet,
Karin Rutjes
Ja ik lag vanavond huilend op bed. Ik heb al 9jaar een relatie die t niet snapt en ik geen energie meer heb om t uit te leggen we wonen al apart nun maar als we bij elkaar zijn houdt hij geen rek met me. Is ie t alweer vergeten. En zal me in huis ook echt niet helpen. Mn gevoel zegt loslaten maar de angst om alleen te zijn is sterker.
Hallo Sylvia,
Wat ontzettend rot dat je je op dit moment zo voelt. Ik begrijp dat je energie op een gegeven moment opraakt. Heb je gevraagd waarom er geen rekening mee wil houden? En wat als je die angst voor één moment los laat en bedenkt hoe je leven kan zijn wanneer je “tijdelijk” alleen bent? Zou dat ruimte geven voor iets nieuws? Voor jezelf? Om je leven te creëren zoals dat voor jou goed zou voelen?
Ik begrijp dat je het nu moeilijk hebt, mocht je me er over willen benaderen dan kan dat altijd via info@karinrutjes.nl
Heel veel sterkte gewenst.
Hallo Karin,
Dit is zo herkenbaar. Ik heb zo’n zelfde soort periode meegemaakt op de middelbare school. Ik wilde er zo graag bij horen en snapte niet dat anderen je op sommige momenten zo kunnen laten vallen. Nog steeds niet overigens.
Vriendinnen die later toch weer contact zochten, kon ik zelf niet afwijzen, ondanks dat ik me gekwetst door hen heb gevoeld.
Nog steeds pas ik me aan aan de mensen met wie ik ben, waardoor ik mezelf compleet ben kwijtgeraakt. Ik weet niet wat ik zelf graag wil, omdat ik altijd keuzes heb gemaakt op basis van wat ik dacht dat anderen goed zouden vinden.
Onlangs ben ik me ervan bewust geworden dat ik misschien een hsp ben. Doordat ik nu door een pittige periode ga, waarin ik wel keuzes voor mezelf moet maken, loop ik nogal vast. Veel werk aan de winkel dus de komende tijd.
Hallo Sylvia,
Wat ontzettend rot dat je je zo voelt in je relatie. Wat nu als je die angst voor even los kunt laten en denkt aan hoe het kan zijn wanneer je kiest voor wat jij wilt? Voor als je “tijdelijk” alleen zou zijn? En je kunt je leven zo indelen zoals het goed voelt voor jou?
Als hoogsensitief persoon is het ontzettend belangrijk op je gevoel te vertrouwen. Mocht je er over willen praten dan kun je me een mailtje sturen naar info@karinrutjes.nl
Ik wens je heel veel sterkte.
Hartelijke groet,
Karin Rutjes
Hoi Karin,
Wat fijn dat je zo kwetsbaar over gevoeligheid schrijft. Zeer beeldend en voor mij nogal leerzaam. Dank je voor je moed en energie.
Hallo Terry,
Bedankt voor je reactie en ik ben blij dat het leerzaam voor je was!
Hartelijke groet,
Karin Rutjes
Let op: mensen kunnen best hsp zijn en tegelijkertijd aan de criteria voldoen van een angststoornis. Het één hoeft het ander niet uit te sluiten. Hsp is geen excuus om een juist vastgestelde psychische stoornis te verdoezelen. Zelf heb ik jarenlang naast mijn hsp-zijn een stoornis gehad die in de DSM-5 staat beschreven. Het is op zo’n moment goed om daar dan ook aandacht voor te hebben. Hsp dient dan niet automatisch in de plaats van die stoornis te komen.