“Ik heb al heel wat ervaring, maar ik zocht een structuur waardoor ik mijn klanten beter kan helpen. Ik merkte tijdens de training dat ik vaak te snel wil tijdens mijn trajecten. Meteen door naar het inzicht wat ik zelf al zag. Terwijl de klant het nodig heeft bepaalde fases te doorlopen. De rust en het vertrouwen dat ik de klant uiteindelijk tot de inzichten kan brengen die hij of zij nodig heeft, voel ik veel sterker door het werken met het Z-kwadrant”.
Nieuw
Aan het woord is een HSP coach die in het najaar van 2020 de Kernopleiding volgde. De eerste keer dat deze Kernopleiding van Hoogsensitief.NL werd gegeven voor HSP coaches, na enkele jaren al coaches voor hoogsensitieve kinderen en hun ouders te hebben opgeleid. Die eerste groep bestond uit 14 (terwijl het maximum eigenlijk 12 was) enthousiaste en gedreven deelnemers. Allemaal coaches met hun eigen specialisme: energetische relaxatie, stress en faalangst, creatrix, loopbaan, etc., die ook elk hun eigen methodieken gebruiken.
Z-kwadrant
De Kernopleiding is voor ervaren coaches geschreven. Coaches die het klappen van de zweep kennen, maar verdieping zoeken. Je leert dan ook geen coachingsvaardigheden. Je leert wel over het brein van hoogsensitieve mensen, hoe die werking tot bepaalde problemen kan leiden. Welke aspecten de problematiek in stand houden. Welke interventies wetenschappelijk getoetst zijn voor hoogsensitieve mensen. En hoe je langdurig effect kunt bereiken met behulp van het Z-kwadrant voor hoogsensitiviteit. Je leert bovendien hoe je binnen het raamwerk van het Z-kwadrant je eigen methodiek nog effectiever kunt maken.
Vastgelopen op het werk
Een deelnemer vertelde over een hoogsensitieve vrouw die zij begeleidde die heel erg vast zit in haar werk. De vrouw heeft het gevoel niet op haar plek te zitten, maar heeft geen idee wat ze dan wel wil. We bespraken de mogelijkheden in het traject. Je kunt natuurlijk een beroepentest doen en haar vervolgens helpen zo’n nieuwe functie te bemachtigen.
Onderliggende lagen
Maar je kunt ook eerst kijken hoe de eigenschap hoogsensitiviteit uitwerkt bij deze vrouw en wat lagen dieper kijken. Samen met de klant bijvoorbeeld kijken naar: Waar is ze precies gevoelig voor? Heeft dat effect op haar gevoel niet goed te presteren? Welke overtuigingen zitten er verder achter dat gevoel? Zet ze zichzelf klem met haar gedachten?
Hoe zit het met haar andere eigenschappen? Is ze naast hoogsensitief wellicht ook een sensatiezoeker? Die combinatie noemen we HSP/HSS. Mensen met die twee eigenschappen raken snel verveeld, maar als ze een nieuw project oppakken raken ze vervolgens snel overprikkeld. Dat heeft effect op je baantevredenheid.
Drijfveren
Veel hoogsensitieve mensen zijn zo goed in het meebewegen met anderen, dat als ze zelf een keuze moeten maken, ze geen idee hebben in welke richting ze moeten zoeken. Is dat de reden dat deze vrouw niet weet wat ze wil doen? In dat geval heeft ze er veel baat bij te leren weer te kiezen vanuit haar eigen drijfveren. Maar hoe kom je bij die drijfveren als je die nooit geraadpleegd hebt?
Blijven of gaan
Dan pas is het de vraag of ze binnen haar eigen werk weer lekker kan functioneren, of dat een andere baan passender zou zijn. En of er nieuwe overtuigingen (over haarzelf en haar werk) en nieuwe vaardigheden nodig zijn om daar een succes van te maken.
Z-kwadrant voor Hoogsensitiviteit
Volgens de stappen van het Z-kwadrant is het dus belangrijk eerst de Zelfnotie te vergroten zodat de klant zichzelf beter begrijpt. Daarna werk je aan de Zelfacceptatie, zodat de klant zichzelf niet onbewust tegenwerkt. Daarna komt Zelforiëntatie aan bod; de eigen drijfveren weer leren herkennen. De laatste stap is Zelfactivatie: het aanleren van nieuwe vaardigheden om van de gemaakte keuzes een succes te maken.
De hele mens
Wat ik zelf zo mooi vind aan deze aanpak is dat mensen met andere ogen naar zichzelf gaan kijken. Minder veroordelend (‘ik ben te gevoelig, te complex’), meer zelfcompassie. En vanuit hun eigen kracht keuzes maken, zonder dat ze hun inlevende karakter kwijt raken (waar ze zelf van te voren vaak bang voor zijn). Ik zie HSP mannen en vrouwen voor me die hun onhebbelijkheden kunnen accepteren en hun hoogsensitieve talenten uitdragen. Zo inspirerend om te zien.
Esther Bergsma is initiator van Hoogsensitief.NL, expert Hoogsensitiviteit en sociaal-wetenschappelijk onderzoeker. Ze is auteur van “Hoogsensitieve kinderen” en “Het Hoogsensitieve Brein“. Zij is (internationaal) spreker en trainer. Ze geeft onder andere de Kernopleidingen voor professionals die werken met HSP of met hoogsensitieve kinderen en hun ouders.
