Veel HSP hebben dagelijks te maken met overprikkeling, maar wist je dat je hier drie vormen in kunt onderscheiden?
Allereerst nog even een korte uitleg over overprikkeling:
Bij overprikkeling is je zenuwstelsel overbelast. Het is eigenlijk niks anders dan een overdosis aan prikkels, waardoor je zenuwstelsel ‘op tilt’ gaat. Je hersenen krijgen meer prikkels binnen dan ze kunnen verwerken.
We kunnen hierbij onderscheid maken tussen 3 verschillende vormen:
Cognitieve overprikkeling:
Onder de noemer cognitie valt het vermogen om kennis op te nemen en te verwerken, maar ook zaken als waarnemen, denken, taal, bewustzijn, geheugen, aandacht en concentratie. Bij een overprikkeling op dit gebied is er een teveel aan informatie dat nog verwerkt moet worden. Deze overprikkeling is vaak werk gerelateerd. Je zit eigenlijk al aan je max qua prikkels maar je werk vraagt om nog meer tot je te nemen. Je kunt uren turen naar een beeldscherm en eigenlijk niet goed meer tot je nemen wat je nu gelezen had omdat je te “vol” zit.
Emotionele overprikkeling:
Dit is een plotselinge reactie op een prikkel, die onbewust en automatisch gestuurd wordt en naar buiten gericht is. Een emotie heeft te maken met lichaam, geest en omgeving. Overprikkeling op dit gebied betekent dat je teveel gericht bent op je eigen emoties en op de emoties van anderen. Je kunt zo in een verhaal vastzitten dat er blijvend emoties aanwezig zijn die veel energie van je vragen. Of je kan zo met het leed van de ander bezig zijn dat het emotioneel teveel van je vraagt. Je houdt onbewust je hersenen bezig waardoor je uiteindelijk geen prikkels meer kan verwerken, ook hier zit je hoofd “overvol”.
Sensorische overprikkeling:
Sensorische informatieverwerking is de soepele samenwerking in het lichaam tussen waarnemen (sensoriek) en bewegen (motoriek). Een overprikkeling op dit gebied is een teveel aan prikkels die binnenkomen via je zintuigen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als er een teveel aan omgevingsgeluiden of visuele prikkels aanwezig zijn waar je jezelf niet voor af kan sluiten.
Overal prikkels
De hele dag door krijgen we prikkels tot ons, vanuit alle drie de vormen. Je wordt geraakt door iets wat iemand zegt of doet, maar je zit bijvoorbeeld ook de hele dag achter je computer documenten te lezen voor je werk en je gaat in de avond nog even sporten. Sommige prikkels zijn prettig en hebben we ook nodig. We worden dan gestimuleerd om bijvoorbeeld tot actie te komen, je werk goed te kunnen verrichten of om je goed te voelen. Prikkels zijn dus nodig voor stimulatie. Maar bij overprikkeling is er ook een overstimulatie en dat betekent een overactief zenuwstelsel.
Marijke Ivangh (1982) is zelf ervaringsdeskundige. Zij woont samen met haar partner in Warmenhuizen en hebben 2 dochters die net als zij, hooggevoelig zijn. Daarnaast schrijft zij artikelen over hooggevoeligheid en onderwerpen die betrekking hebben op het bewustzijn. Dit alles is te vinden op haar eigen website, mijnbijzonderewereld.nl. Ze houdt enorm van wandelen, mediteren en schrijven is haar passie. Zo hoopt ze met haar blogs en artikelen mensen her- en erkenning te geven en mensen te inspireren onder andere op het platform Hoogsensitief.NL.
