Als ik de straat inrijd, zie ik dat ik de auto direct aan het tuinhek kan parkeren. Ik kom de tuin in en zie mijn man in de keuken bezig. Hij opent de oven en ik zie nog net hoe de ovenschaal met wraps naar binnen wordt geschoven. De warmte van de oven zal de kaas op de wraps doen smelten en maakt de wraps net een tikkie knapperig. Die gedachte zorgt ervoor dat het water me in de mond loopt. Ik heb trek, na deze werkdag ben ik wel toe aan een lekkere maaltijd.
“Ik hoef niet”
Na een kus voor mijn man, loop ik de woonkamer binnen. Ik zie mijn kinderen onderuitgezakt op de bank zitten. Ze springen op als ze me zien. Ik geef ze beiden een dikke knuffel. Als ik terugloop naar de keuken, roep ik dat we zo gaan eten. Na de tweede keer dat ik aangeef dat het eten klaar is, wordt de tv uitgezet en komen ze naar de eettafel toe. “Wat eten we eigenlijk?”, vraagt mijn oudste. “Wraps”, zeg ik. “Oh gatver, dan hoef ik niets”, zegt hij en tegelijkertijd schuift hij zijn nog lege bord aan de kant.
Op een doordeweekse dag gaat het gemiddeld ongeveer zo bij ons thuis. Aan het eind van een schooldag zitten de kinderen al “vol” van de dag. In het geval van onze oudste is het eten van een avondmaaltijd dan een nieuwe prikkel. Dit kost hem zichtbaar moeite. Op een stoel gaan zitten, aan tafel blijven, verschillende soorten voedsel door elkaar en gesprekken onderling; dit gaat niet allemaal tegelijk.
Hoe blij ik word van dit moment van samenzijn en eten, is voor hem bijna het tegengestelde. Het kost hem extra energie, of misschien wel net dat laatste beetje (tenzij het eten overigens bestaat uit de zogenaamde “snelle suikers”).
Hoe gezond ziet jouw kind eruit?
Toen wij ons nog niet bewust waren van de hoogsensitiviteit van onze kinderen, hadden we een andere opvatting over het niet goed eten. Onze oudste eet nauwelijks tot geen groente en fruit. Onze jongste eet daarentegen prima, dus aan onze opvoedskills kon het niet liggen. Gelukkig komt wijsheid met de jaren. De volgende opmerking heb ik dan ook goed onthouden. “Je kind ziet er hartstikke gezond uit! Maak je niet al te druk over het avondeten.”, werd er bij een van de laatste bezoeken aan het consultatiebureau gezegd.
Ah, dat is ook zo. Dit kind ziet eruit als een gezonde Hollandse jongen. Geen grammetje te veel, maar ook niet mager. Er gaan voldoende bruine boterhammen bij hem naar binnen en er gaat altijd hartig, maar ook zoet beleg op. Af en toe gaat er appel naar binnen, en zeer regelmatig kip en vis. Groenten gaan er niet in en ander fruit nauwelijks. Er worden wel vitamines geslikt. Hoe erg kan het zijn? Nou, erg normaal vind ik het niet, maar met onderstaande aanpak en creativiteit komen wij een heel eind:
6 tips
- Accepteer als ouders dat je kind het (avond)eten als een prikkel ervaart; hiermee creëer je voor jezelf ruimte en geduld in de omgang met je kind. Zo laat je het een moment zijn voor iedereen aan tafel in plaats van een 1-op-1 strijd met je kind;
- Erg voor de hand liggend, maar toch: Ga op een rustig moment met je kind in gesprek over wat hij wel en niet fijn vindt qua eten. Bij onze HSK zit het ‘m vaak in de structuur van het voedsel. Als je kind oud genoeg is om dit goed te vertellen, dan levert dit wellicht heel waardevolle informatie op;
- Zorg voor structuur en duidelijkheid. Kondig op tijd aan dat je zo gaat eten. Voor ons werkt het goed om de tafel alleen voor het eten te gebruiken. Alles wat leidt tot nieuwe prikkels, is van tafel af. Zo hebben we dus geen speelgoed, knuffels, tablets en mobieltjes aan tafel. Die afleiding zorgt dan juist voor nog minder zin in eten;
- Maak het eetmoment plezierig (denk aan een feestje zonder slingers en harde muziek) door gebruik van je creativiteit. Wat wij doen? We serveren af en toe pizza met wat chocoladepasta, alleen dan de ‘Magioni pizza’, waarin 67% bloemkool is verwerkt. Ook geven we onze HSK wel eens ‘Love-my-veggies’ als snackje. Hierin zitten ook groenten en fruit verwerkt. Dit wordt wel gegeten. Of we geven wat noten als “bijgerecht”, zodat hij wel de voedingsstoffen binnenkrijgt. Ook serveren we macaroni met ham en kaas apart van elkaar, want dan wordt het wel gegeten. Hiervoor kun je bijvoorbeeld een bord kopen dat verschillende vakjes heeft.
- Kies één dag in de week (of andere frequentie) waarop jouw HSK zelf mag kiezen wat er gegeten wordt. De andere dagen wordt er in ieder geval een hapje geproefd. Prijs het lef van je kind als dit gebeurt. Als het doorslikken echt niet lukt, laat het hem/haar dan uitspugen. De volgende keer weer proberen! En wil jouw kind écht niet proeven? Dan niet, vraag het een keer (zie hierboven, géén strijd);
- Beperk de tussendoortjes die snelle suikers bevatten, zoals snoep, koeken, mueslirepen etc. Natuurlijk mogen deze gegeten worden, maar met mate en zeker niet kort (<1 uur) voor het eetmoment.
Genieten
Over de combinatie van kinderen en niet-eten is al veel geschreven. Wat voor de een werkt, is voor de ander allesbehalve zinvol. Daarom nog even dit:
- Laat je niet gek maken door anderen van wie de kinderen wel alles eten. Maak geen vergelijkingen en kijk naar wat jouw kind nodig heeft. Bekijk wat je kind zo over de dag binnenkrijgt en beoordeel of er aanvullend wat nodig is. Een week een eetdagboekje bijhouden levert veel inzicht op. Zo kun je beoordelen of je kind iets te kort komt. Bij twijfel kun je natuurlijk altijd overleggen met een diëtist.
- Zorg dat je je voorbeeldrol optimaal vervult. Dus niet eten met je mobiel in je hand, of ‘even snel tussendoor’. Maar wel: Genieten van het eten wat je voor jezelf klaarmaakt en dit in alle rust opeten. Dit is voor mij toch echt een van de belangrijkste beïnvloeders. Als je zelf bewust geniet van (het bereiden van) eten, dan zal je kind dit op enig moment (…) ook willen proberen.
Ondertussen hoor ik de oven piepen. Dat betekent dat de wraps klaar zijn. Yes, en nu heerlijk eten!
Joyce Boer (1982) is organisatieadviseur en bovenal moeder van twee hoogsensitieve kinderen (2007 en 2009). Zij deelt haar ervaringen als moeder via blogs om de mooie, maar ook de soms lastige kanten van hoogsensitiviteit bespreekbaar te maken. Door eigen ervaringen en zienswijzen te delen hoopt zij bij te dragen aan erkenning en herkenning bij andere ouders van hoogsensitieve kinderen.
Zo herkenbaar met onze zoon van 2009, al eet die gelukkig wel wat groente bij voorkeur geprakt met aardappel. Ik ben al blij dat hij dat wel eet, want strijd werkt echt afferechts je kan op de kop gaan staan als hij het niet wil eten gaat het er echt niet in. Ik laat het los, hij wordt nu uit zichzelf al nieuwsgierig of vindt dingen lekker ruiken. Een beginnetje…alleen onze zoon is kwa gewicht echt aan de ondergrens en dat maakt het soms wel heel moeilijk