Hoogsensitieve Brein in beeld
(vernieuwde versie – november 2019)
“Ben ik de enige die zo denkt?”
Heb jij je ook wel eens onbegrepen gevoeld? Reageerde niemand op jouw geweldige suggesties, konden anderen jouw gedachtesprongen niet volgen, snapten ze jouw emoties niet of zeiden ze misschien zelfs dat je “niet zo ingewikkeld moet doen”? Misschien vroeg je je op dat moment af hoe anderen dan denken. En of jouw manier van denken niet normaal is?
Ik kan je vertellen dat het hoogsensitieve brein inderdaad anders werkt. Maar dat heeft juist veel voordelen.
Werking brein
De werking van het menselijk brein is ongelofelijk complex. Gedachten, emoties en gedrag komen tot stand door interactie tussen verschillende hersengebieden en -processen en bovendien zijn er persoonlijke verschillen in het brein door plasticiteit.
Elk jaar verschijnen er weer nieuwe inzichten. Soms revolutionair anders, soms kleine aanscherpingen op bestaande kennis.
Ik wil dus niet de indruk wekken dat we precies weten hoe het Hoogsensitieve Brein werkt. Ik sluit niet uit dat toekomstige inzichten een heel nieuw licht werpen op de materie. En dat is goed. Onderzoeksresultaten helpen ons steeds beter zicht te krijgen op de werking van ons brein. Hoewel we dus nog niet het complete beeld hebben, kunnen we op basis van de huidige bevindingen al een redelijk beeld schetsen van de werking van de hersenen van hoogsensitieve mensen.
Informatieverwerking
De kern is dat een hoogsensitief persoon informatie anders verwerkt dan niet-hoogsensitieve mensen. In eenzelfde situatie bemerkt een hoogsensitief persoon andere dingen en trekt er vaak andere conclusies uit. Dat heb je vast al eens gemerkt, bijvoorbeeld als je aan een project werkte op school of op je werk. Of als je met familie, vrienden of je partner in een nieuwe situatie terecht kwam. Jouw reactie of aanpak was wellicht anders.
Drie stadia
De werking van de hersenen van hoogsensitieve mensen verschilt op alle drie stadia van informatieverwerking: opmerken, verwerken, reageren. Ik heb dat weergegeven in onderstaande afbeelding. Als ik dit plaatje aan hoogsensitieve mensen in mijn praktijk voorleg merk ik altijd een enorme opluchting: “Ja, zo werkt dat bij mij”, en “Ik ben dus niet raar”. Die herkenning begint al bij de eerste stap; hoogsensitieve mensen merken meer op. Dat wat anderen ontgaat, signaleren zij vaak wel.
De nummering in de tekening licht ik hieronder toe.
Opmerken
Hoogsensitieve mensen bemerken subtiele details, zie stap 1. Ze nemen meer waar dan de gemiddelde persoon. De drempel voor waarneming lijkt lager te liggen. Geuren, geluiden, smaken die anderen niet bemerken, worden door hoogsensitieve mensen wel waargenomen (hoewel niet elk hoogsensitief persoon op alle zintuigen even gevoelig is). Daarnaast is het zenuwstelsel gevoeliger waardoor informatie sterker binnen komt. Veel hoogsensitieve personen ervaren bijvoorbeeld pijn heel intens.
Naast een lagere drempel voor waarnemen, nemen hoogsensitieve personen ook gedetailleerder waar: ze kunnen nuances in bijvoorbeeld smaken en geluiden benoemen die anderen ook met hun volledige aandacht niet kunnen waarnemen. Dit geldt niet alleen voor fysieke prikkels, maar ook emotionele, sociale of omgevingsprikkels. Door de gevoeligheid voor emotionele prikkels zijn hoogsensitieve mensen in staat om zich af te stemmen op de ervaring van de ander. Ze kunnen zich daardoor goed inleven en nemen hun emoties soms niet slechts waar maar ook over.
Kwaliteit 1: HSP kunnen intens genieten van de subtiele geuren, kleuren of geluiden die ze waarnemen.
Valkuil 1: overprikkeling ligt op de loer.
Kwaliteit 2: HSP kunnen zich goed inleven in de ander
Valkuil 2: ze kunnen overweldigd raken door de emoties van de ander of moeilijk onderscheid maken tussen hun eigen en andersmans emoties.
Verwerken
Het tweede stadium is verwerking van informatie. Het onderscheidende van het hoogsensitieve brein is dat binnenkomende informatie diepgaand verwerkt wordt. Uit breinonderzoek blijkt namelijk dat hoogsensitieve mensen meer hersengebieden inschakelen als zij een taak verrichten (Acevedo, 2014 en 2018, Aron, 2010).
Het verwerkingsproces van stimuli heb ik in de afbeelding ontleed om te verduidelijken wat er allemaal in het hoofd omgaat. Dit is echter geen vaststaande volgorde, noch een bewust proces. Toch herkennen veel hoogsensitieve mensen deze elementen. Het geeft hen erkenning en een handvat als ze aan anderen uitleggen hoe hun hoofd soms overuren maakt.
Grote geheel zien
De informatie die binnenkomt linken ze aan de kennis, ervaringen en informatie die ze al hebben (zie 2). Ze proberen daar een kloppend plaatje van te maken. Zo lang dat plaatje niet compleet is, voelen ze zich onrustig, blijven ze vragen stellen, of extra informatie verzamelen. Dit noemen we ‘denken vanuit het grote geheel’. Het zorgt er ook voor dat hoogsensitieve mensen verrassende verbanden kunnen leggen.
Integratie informatie binnen en buiten lichaam
Onbewust wordt de informatie gebruikt om het lichaam in staat van paraatheid te brengen (ad 3). Die integratie van sensorische informatie en informatie vanuit interoceptie (dat is een zintuig waarmee je je bewust wordt van de staat van het lichaam) vindt plaats in de insula. Deze is sterker geactiveerd bij hoogsensitieve mensen. Mogelijk werkt het zo dat zij meer effect op hun lijf ondervinden door de waargenomen situatie.
Analyse van risico’s en kansen
De waargenomen informatie zet een veelheid van associaties in werking (stap 4). Hoogsensitieve mensen ‘zien’ direct welke risico’s en kansen een situatie met zich meebrengt. Tijdens het bespreken van een nieuw project, zijn het de hoogsensitieve mensen die al verder denken aan de consequenties ervan. Anderen ervaren het soms als ‘beren’ op de weg zien. Maar ze zien ook de mogelijkheden. Soms is de stroom aan gedachten zo overweldigend dat het blokkerend werkt; het duurt dan lang voordat de HSP een antwoord geeft of een beslissing neemt.
Bijvoorbeeld bij het maken van een projectplan komen de verschillen tussen hoogsensitieve en niet-hoogsensitieve mensen helder naar voren. De gemiddelde persoon ziet een enkel risico, maar start gewoon en ziet wel wat er werkelijk op zijn pad komt en hoe hij het oplost. Een hoogsensitief persoon ziet een heel scala aan risico’s en wil deze graag zo goed mogelijk van te voren voorkomen (en kan daar vaak ook creatieve oplossingen voor bedenken). Krijgt hij of zij daar geen tijd voor, dan leidt dat tot een gevoel van onrust; het gevoel dat er elk moment iets mis kan gaan. In een team leidt deze verschillende insteek vaak tot wederzijds onbegrip.
Sociale setting
Het kunnen lezen van de sociale setting is een grote kwaliteit van HSP. Naast het inschatten van kansen, mogelijkheden en risico’s, wordt de sociale setting geïnterpreteerd (zie 5). Van alle betrokken wordt gelezen of ingeschat wat diens verwachtingen, wensen, behoeftes, emoties en gedachten zijn (al dan niet correct). Grotendeels onbewust voelt een hoogsensitief persoon hoe elk persoon de situatie beleeft. In breinstudies blijken hersengebieden die betrokken zijn bij het inschatten van de eigen positie ten opzichte van de ander en het inleven in de ander, veel meer geactiveerd te zijn bij HSP (zoals de ACC en de insula). Inleven in de ander vindt zijn neurologische oorsprong in spiegelneuronen. Die zorgen ervoor dat informatie over emoties en intenties (on)bewust binnen komt.
Die belangen van anderen en de belangen van de groep als geheel spelen een belangrijke rol in het bepalen van de uiteindelijke actie. Vaak prevaleert dit boven de eigen belangen. Hoogsensitieve mensen vullen de gaten die andere teamleden laten vallen, springen bij als nodig en zetten alles op alles om de deadlines te halen.
Bepalen actie
De betekenisgeving, risico-analyse en interpretatie van de sociale setting zijn input voor het bepalen van mogelijke acties (zie 6). Dit proces wordt een paar keer doorlopen voordat daadwerkelijk actie genomen wordt: “zijn er meer risico’s en mogelijkheden? Welke verwachtingen spelen nog meer een rol? Wat zijn de mogelijke gevolgen van mijn actie?”. Ook de hersengebieden die deze bewuste actieplanning reguleren zijn meer actief bij hoogsensitieve personen.
Hoogsensitieve mensen hebben een creatieve manier van denken. Ze denken buiten het vaste stramien (zie Aron et. al, 2010), daardoor zijn de mogelijkheden die ze bedenken vaak creatiever.
Stop – en – check
Punt 2 en 3 tezamen noemen we het “stop – en – check – systeem”. Deze naam heeft Elaine Aron gegeven aan de neiging van hoogsensitieve mensen om eerst informatie te verwerken voordat tot actie wordt overgegaan. In de hersenen lijkt dit tot uitdrukking te komen in een sterkere activering van de PreMotorArea (PMA). Bij elke informatieverwerkingsactiviteit van HSP is dit gebied ingeschakeld.
Kwaliteit 3: je stort je niet snel in gevaarlijke omstandigheden.
Valkuil 3: Je kunt zo terughoudend worden dat je (te) weinig nieuwe activiteiten onderneemt.
Kwaliteit 4: je kunt intuïtieve beslissingen nemen als de afstemming tussen lijf-signalen en brein goed ontwikkeld is
Valkuil 4: als die afstemming niet goed ontwikkeld is, loop je kans veel lichamelijke klachten te ervaren
Optimale – optie – ambitie
Punt 4,5 en 6 tezamen noem ik “Optimale – optie – ambitie”. Dit is het zoeken naar de beste optie gegeven de situatie, waarbij de interpretatie van de sociale situatie een grote rol speelt. In de hersenen blijkt dit uit een versterkte activatie van de MTG, VTA, DLPFC en AG. Wil je veel meer weten over deze hersengebieden? Dan is het HSP Colloquium iets voor jou.
Kwaliteit 5: Je neemt weloverwogen beslissingen
Valkuil 5: Het kost tijd om beslissingen te nemen
Kwaliteit 6: Je kunt de sociale context lezen
Valkuil 6: Je laat de belangen van de groep prevaleren boven je eigen belangen, waardoor je niet meer goed voor jezelf zorgt.
Kwaliteit 7: je hebt een sterk verantwoordelijkheidsgevoel
Valkuil 7: je hebt kans dat anderen misbruik maken van jouw loyaliteit
Kwaliteit 8: je kunt creatief denken
Valkuil 8: je kunt eindeloos blijven piekeren over de beste mogelijkheid
Reageren
Vaak duurt het wat langer voordat hoogsensitieve mensen reageren (stap 7). Ze hebben meer tijd nodig voor het beantwoorden van een vraag of het nemen van een beslissing. Logisch als je ziet welke bewerkingsprocessen (onbewust) in het brein plaatsvinden. Dit kost ook meer energie. HSP raken vaker gestresst (de pijl van “optimale optie ambitie” naar het lichaam). Uit onderzoek van Gerstenberg (2012) blijkt dat hoogsensitieve mensen beter presteren op een bepaalde taak, maar dat zij meer stress ervaren na die taak dan niet-hoogsensitieve mensen.
Die stressreactie kan zich uiten in overprikkeling. En dat heeft weer invloed op de vorm van reageren, bijvoorbeeld prikkelbaar, emotioneel of juist afstandelijk. Ten tijde van overprikkeling van het brein heb je namelijk weinig controle over je gedrag.
Daarnaast is de beleving intenser. Hoogsensitieve mensen ervaren zowel positieve als negatieve emoties intenser (zie Jagiellowicz, 2016).
Kwaliteit 9: Je beleeft situaties intens, waardoor je het leven volop ervaart
Valkuil 9: je kunt enorm van slag zijn door relatief kleine gebeurtenissen
Zelf-reflectie
Direct na de actie begint het verwerkingsproces opnieuw (pijl 8). De signalen worden verwerkt zoals hierboven weergegeven, plus de vraag “Heb ik het goed gedaan?”. Hoogsensitieve mensen hebben van nature een sterke zelf-reflectie. Dat is een mooie kwaliteit, maar het kan ook leiden tot piekeren of zelfkritiek. Daardoor heeft het effect op het stress-systeem.
Kwaliteit 10: je hebt een sterke zelf-reflectie, waardoor je makkelijk leert en je ontwikkelt.
Valkuil 10: soms blijf je eindeloos piekeren en jezelf verwijten maken, mogelijk leidend tot schaamte en laag zelfbeeld. Ook deze eigen negatieve gedachten kunnen sterk stresserend werken.
Samengevat
Het hoogsensitieve brein in het kort (de cijfers verwijzen naar de tekening):
- HSP bemerken subtiele details
- Zien het grote geheel
- Integratie info binnen/buiten lichaam
- Analyse kansen en risico’s
- Interpreteren sociale setting
- Bepalen mogelijke acties
- Reactie intenser (emoties en stress)
- Zelf-reflectie
Complete aanpak
Doen niet-hoogsensitieve mensen dit allemaal niet? Integreren, analyseren en interpreteren zij niet? Natuurlijk wel. Het grote verschil ligt in de intensiteit waarmee hoogsensitieve mensen informatie verwerken en de diepgaandheid waarmee elke situatie aangepakt wordt.
Over het algemeen schakelen hoogsensitieve mensen meer hersengebieden in bij het uitvoeren van een taak. Ze halen als het ware bij elke taak of situatie hun hele gereedschapskoffer erbij. Waar anderen vertrouwen op de schroevendraaier die ze toevallig in handen hebben, pakt een hoogsensitief persoon alle instrumenten erbij. Ook blijven ze nog lang na de gebeurtenis overdenken welk gereedschap betere resultaten had opgeleverd.
Die ‘complete aanpak’ levert veel op, maar is ook vermoeiend. De kwaliteit kan dus doorschieten in een valkuil. En daar zit precies de uitdaging van hoogsensitieve personen.
De brein-afbeelding is met bronvermelding te gebruiken. Breinkaarten bestellen? Dat is mogelijk in onze webshop.
Handig voor psycho-educatie in de begeleiding van HSP of ouders van hoogsensitieve kinderen.
Boek
Lees voor de volledige onderbouwing van deze informatie met de beschikbare onderzoeken het boek “Het Hoogsensitieve Brein”.
Literatuurverwijzingen:
Aron, E. N., & Aron, A. (1997). Sensory-processing sensitivity and its relation to introversion and emotionality. Journal of Personality and Social Psychology, 73, 345–368.
Aron, A., Ketay, S., Hedden, R., Aron, E. N., Markus, H. R., & Gabrieli, J. D. E. (2010). Temperament trait of sensory processing sensitivity moderates cultural differences in neural response. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 5, 219–226.
Aron, E.N., A. Aron, J. Jagiellowicz, (2012), Sensory Processing Sensitivity: A review in the light of the Evolution of Biological Responsivity, Personality and Social Psychology Review, DOI: 10.1177/1088868311434213
Acevedo, B. P., Aron, E. N., Aron, A., Sangster, M.-D., Collins, N. and Brown, L. L. (2014), The highly sensitive brain: an fMRI study of sensory processing sensitivity and response to others’ emotions. Brain Behav, 4: 580–594. doi:10.1002/brb3.242
Acevedo, Bianca P.; Jagiellowicz, Jadzia; Aron, Elaine; Marhenke, Robert; Aron, Arthur (2018), Sensory processing sensitivity and childhood quality’s effects on neural responses to emotional stimuli, Clinical Neuropsychiatry . Dec2017, Issue 6, p359-373.
Acevedo, B., Aron, E., Pospos, S., & Jessen, D. (2018). The functional highly sensitive brain: a review of the brain circuits underlying sensory processing sensitivity and seemingly related disorders. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 373(1744), 20170161.
Feldman Barret, Lisa (2017), How emotions are made. The secret life of the brain. Boston. Houghton Mifflin Harcourt.
Gerstenberg, F. X. (2012). Sensory-processing sensitivity predicts performance on a visual search task followed by an increase in perceived stress. Personality and Individual Differences, 53(4), 496-500.
Goleman, Daniel (2013), Het brein en emotionele intelligentie, Business Contact, Amsterdam.
Jagiellowicz, J., Xu, X., Aron, A, Aron, E. Cao, G., Feng, T. and Weng, X, (2011), The trait of sensory processing sensitivity and neural responses to changes in visual scenes, In: Social Cognitive and Affective Neuroscience, 6(1):38-47.
Jagiellowicz, J. (2012), The relationship between the temperament trait of sensory processing sensitivity and emotional reactivity. Doctoral Dissertation at Stony Brook University, New York.
Jagiellowicz, Jadzia, Arthur Aron, Elaine Aron (2016), Relationship between the temperament trait of sensory processing sensitivity and emotional reactivity, Social Behaviour and Personality 2016, 44(2), 185–200. DOI: 10.2224/sbp.2016.44.2.185
Pluess, M. (2015), Individual Differences in Environmental Sensitivity, Child Development Perspectives, 9, 138-143.
Wolf et al. (2008), Evolutionary emergence of responsive and unresponsive personalities, PNAS, vol. 105,no. 41, 15829.
Ow.. gaaf dit.. Dit klopt in algemene zin ook echt voor mij. En tegelijkertijd kan ik sinds ik de termen boven water heb ook zo exact benoemen waar mijn brein er dan nog een stapje bovenop doet.. Waarnemen doe je met synesthesie dus gewoon voor elke zintuigelijke waarneming dubbelop, dus heel vaak twee keer zoveel informatie.. Dat maakt de overload snel heel groot.. Niet alleen de geest ervaart , maar ook het lichaam voelt letterlijk. En aan de slag met al die informatie.. dát doet juist hyperfantasie met een geweldige hoeveelheid interne puzzelstukjes die allemaal al gereed lagen.. en nu in topsnelheid even aan elkaar geknoopt moeten worden.. oneindig hoe veel en hoe snel er dan aan elkaar geknoopt wordt.. WEL gaaf.. want zo wordt het ook een mega encyclopedie in je hoofd.. Heel bruikbaar.. maar voor anderen onbegrijpelijk hoe je aan je informatie komt.. en dus moeten anderen eerst nog heel veel denk stappen nemen, terwijl mijn hoofd die al compleet heeft klaar liggen.. een enorme snelle denktrein.. Helaas is die denktrein wat dominant over het oppikken van andermans emoties… en dus walst ie daar wel gemakkelijk overheen.. daar zit een groot verschil met hsp die soms bijna alleen maar bezig zijn met het voelen en pleasen van de ander. En dan die vloed met prikkels.. die maar langzaam wil afvloeien.. dat gaat in mijn gevoel ook 3 dubbelop.. lichamelijk, in kleur… en met de hele denktrein.. Lekker intensief.. dat duurt dus langer en overnacht gemakkelijk, ook in kleur en bewegend beeld en geluid.. Helaas gaat dat ten koste van de nachtrust.. maar je kunt je zintuigen nu eenmaal niet uitzetten s nachts.. dus blijven de nieuwe prikkels ook s nachts binnenkomen, terwijl de oude nog niet afgevloeid zijn.. Echt het gevoel van een soort vloeistof die te traag weg loopt in je brein.
En die zelfreflectie.. oh ja.. oneindig veel keer het zelfde rondje.. Daar neemt de hyperfantasie ook weer alle opties waar die die heeft.. en dus.. doe ik dat niet alleen in gedachten, maar ook letterlijk met alle zintuigen, net zo echt als echt.. en dat telkens opnieuw het zelfde rondje, maar met een ander zintuig… Zo heb je bij elke actie heel wat denk en voel en proef en ruik / anderszins ervaar rondjes nodig om iets echt degelijk te verwerken.. wat dus vaak niet of zeker niet volledig gebeurt.. Af en toe een balansdag er tussendoor blijkt heel heilzaam te zijn om dit alles even wat beter te laten gebeuren, zodat ik weer opgefrist verder kan.. Even de hele maalstroom laten afvloeien.. anders pot het zich op tot… helaas uiteindelijk een burnout.. Gaaf om voor jezelf naast bovenstaand verhaal zo goed te kunnen verklaren wàt er dan intern heel exact gebeurt, wat hier in algemene zin benoemd wordt..
Dank voor dit verhaal. Dat maakt van al die interne details dan weer een mooi begrijpelijk geheel. (Alhoewel al die kleine mannetjes van binnen nu allemaal staan te roepen.. maar hier gaat het bij jou anders.. en hier ook en hier ook 🙂 🙂 ) Dit maakt dat ik me met dit geheel toch ook heel erg in hsp herken.
Hallo Esther, allereerst, superblij dat jij met je expertise en uitleg op mijn pad bent gekomen. Weet pas sinds anderhalf jaar dat HSP op mij van toepassing is.
Wilde er niet aan in het begin natuurlijk tot ik, net als de meeste hier, verder in de materie ben gedoken.
Vooral het nalopen over de ontelbare obstakels, afschermingen en keuzes die ik al vanaf de basisschool heb gemaakt en ondervonden zijn als puzzelstukjes op hun plaats gevallen.
Aangezien er weinig tot niets bekend was over HSP (in mijn wereld) heb ik in de loop van de jaren veel kunnen vinden in boeddhistische en taoïstische denkwijzen. Het was een dun lijntje maar heeft mij overeind gehouden terwijl mijn laag zelfbeeld, tot in extremen, problemen gaf.
Nu pas begin ik langzaam te begrijpen waarom ik ben zoals ik ben en idd hoe waardevol de kwaliteiten zijn die ik (wij HSP) van nature bezit(ten).
Door al die verkeerde keuzes en onbegrip, zijn de (mentale en sommige fysieke) littekens talrijk aanwezig. Ver voor ik maar iets wist over HSP, heb ik geleerd mijn littekens te versieren met een gouden randje en te dragen aan de buitenkant. Met trots! (Kintsugi). De in je blog beschreven valkuilen heb ik dan ook nagenoeg allemaal ondervonden en doorlopen.
Elke dag leer ik meer, zie ik meer en behoed mij voor de valkuilen. Waardoor het leven ongelofelijk mooi is.
Sorry voor de lap tekst maar voelt erg fijn om te delen 🙂
Ik zit hier te lezen en ik kan mij zeker wel vinden in alle bevindingen.
Maar bij mij was op de basis school de diagnose MBD gesteld
Wat dus officieel 2 jaar terug door kentron is bepaald als ADHD Maar bij mij heeft het alleen maar ellende gebracht vroeger alleen maar problemen door over prikkeling.
En geloof mij de wereld is een eenzame plek als niemand je begrijpt.
En bij mij heeft het uiteindelijk geresulteerd in drugsgebruik wel anders als bij anderen bij kentron noemen ze het een vorm van zelf medicatie door het gebruik van amfetamine heb ik een bepaalde rust in mijn hoofd en worden mijn emoties voor een groot deel lam gelegd zodat ik toch soort van normaal door het leven kan gaan maar wel heb ik veel moeite met autoriteit en onrecht maar dat is ook voor een groot deel te wijden aan een moeilijke jeugd
Zie hier veel reacties die het als soort van positief ervaren nou ik vind t verschrikkelijk was liever gewoon normaal geweest wat moet het leven voor sommige mensen makkelijk zijn denk ik wel eens maar ondanks dat mag ik ook niet klagen heb altijd werk ondanks dat ik vaak van baan naar baan hop en heb een eigen huis en ook wel een paar goede vrienden en niet iedereen mag zich zo gelukkig prijzen maar wilde toch even reageren om ook te laten zien dat er ook veel negatieve aspecten aan zitten ik snap wel dat het fijn is om een bepaalde herkenning in dingen te vinden.
Maar er zitten ook mooie kanten aan ik kan zo intens genieten van muziek en ook van films en ik kan vaak mensen om me heen toch een luisterend oor bieden en het gevoel dat je ze begrijpt omdat je toch je vinger kan leggen op bepaalde gevoelens of dingen die ze zelf vaak niet zien omdat ze er te dicht met hun neus op zitten maar al met al is t weer een hele lap tekst maar goed om te zien dat er mensen baat bij hebben vooral ook voor ouders van kinderen want het leven kan zo eenzaam zijn als je als kind door niemand word begrepen en iedereen je behandeld als anders dan de rest.
Hallo Esther,
Staan er in het boek ‘het hoogsensitieve brein’ ook tips hoe je hiermee kunt omgaan? Ik herken mijn zoontje van 5 hier namelijk erg in.
Whahaha, ik heb af en toe zo hard moeten lachen, omdat er dingen in dit artikel worden besproken, die ik zo vaak dagelijks ook bij mezelf tegen kom! Nu ben ik eind 2015 eindelijk gediagnostiseerd met gecombineerde adhd, maar het plaatje was nooit voor mij volledig! Totdat ik een half jaar geleden het boek over Hoogsensitive personen van Aron tegen kwam. Tóén vielen ineens alle stukjes op zijn plek! “Steef’s halfuurtje” wanneer ik een half uur later in een gesprek pas met mijn antwoord op de proppen kwam! Of dat ik al die tijd het gevoel had dat ik oprecht anders dacht dan de meeste mensen om mij heen! Of dat ik verwerkingstijd nodig heb om verschillende vormen van informatie in mij op te nemen, maar na die tijd is het “geland” in mijn hoofd/lichaam en kan ik het ook meteen inzetten en vergeet ik details veel minder snel.
Het is allemaal zo herkenbaar, dat ik het nogsteeds heel vreemd vind dat het voor de rest van de wereld nog zo’n onbekend fenomeen is. Mijn begeleidster op school heeft mij aangeraden om mijn omgeving uit te leggen wat “mijn gebruiksaanwijzing is”, omdat ik zo vaak door mijn omgeving (en door de huidige maatschappij) verkeerd wordt begrepen omdat ik nou eenmaal hoogsensitief ben. Maar hoe leg je zoiets uit zonder te worden gezien als zwak, dom of niet-bekwaam? Dat is iets waar ik nu mee worstel, dus ik ben heel opgelucht zoveel in dit artikel te herkennen. Mogelijk kan ik hier ook een deel van mijn antwoord in vinden.
Bedankt voor dit artikel!
Op ’t spoor gezet door m’n beste vriendin ben ik me sinds kort aan ’t verdiepen in 2 zaken, te weten hoogbegaafd en hoogsensitief. Hoe meer ik te weten kom, hoe meer ik me er in herken.
Blij ben ik er niet echt mee. Ik heb steeds vaker ’t gevoel dat ik tegengewerkt word en aan alle kanten vastloop. Ik heb ook totaal geen rust in m’n hoofd. ’t Gevoel van heel veel input, waardoor de output compleet vastloopt.
Mede om die reden wil ik weg uit dit veel te drukke land. Ik hoop over een paar jaar in Afrika te wonen en werken en daar de rust te vinden die ik zoek.
Erover praten met mensen uit m’n directe omgeving is ook niet echt een goed idee. Ik heb dat een paar keer geprobeerd en word inmiddels bestempeld als opschepper, uitslover en meer van dergelijke termen.
Toch wel prettig dat ik onder andere hier gelijkgestemde zielen vind.
Ik wens u allen veel sterkte.
Dank voor dit stuk.
Afgelopen week is het een en ander gebeurd op het werk waardoor ik ben gaan nadenken wat er aan mijn “scheelt”. Er werd mij verteld dat ik mij moest vermannen.
Door te googlen kwam ik uit op hsp.
Gezien de kenmerken, betwijfel ik of ik hiervoor naar de huisarts moet. Hier leg ik dan ook de vraag neer, wat is jullie ervaring hiermee en hoe nu verder.
Doe ik niet dan blijft de twijfel.
Ik verneem graag.
Hallo Robin, excuses voor de late reactie. Hoogsensitiviteit is geen diagnose, en de meeste huisartsen weten er te weinig van, maar er zijn wel gespecialiseerde HSP Coaches. Zo’n coach neemt met jouw de vragenlijst door en bekijkt of je deze ervaringen altijd al had, of dat het bijvoorbeeld samenhangt met een stressvolle situatie. Je vindt een HSP vragenlijst op deze website. Op basis van dat gesprek kun je concluderen of je al dan niet HSP bent. Als richtlijn geldt dat je HSP bent als je de emotionele gevoeligheid en de intense verwerking herkent en altijd al ervaren hebt.
Ik vind, wat je omschreef van die hele gereedschapskoffer erbij halen zo mooi en herkenbaar, dat beeld zal mij zeker bijblijven.Ook al die valkuilen maken me wel duidelijk waarom ik in een burnout terecht gekomen ben, Bedankt!
Fijn dat het je helpt.
Hoi Esther,
Ik heb je gisteren ontmoet in het vliegtuig naar IJsland.
Leuke interessante ontmoeting.
Heb je website ” mooie uitgebreide site trouwens” bekeken.
Wat herkenbaar!!
En heerlijk om te lezen dat ik mijn valkuilen “inmiddels” onder controle heb.
Veel plezier met de opleiding deze week.
Groeten Marko Verstoep
Hallo Marko, Wat leuk dat je zoveel herkenning vindt op mijn website. De week in Amerika was zeer geslaagd. Hoe was jouw tocht door IJsland? Leuk je op deze manier weer te spreken!
Hartelijke groet, Esther
Pffff… te bizar voor woorden dit…heb het artikel nu wel 100 keer gelezen geloof ik. Jeetje wat is dit herkenbaar, net of ik in de spiegel zit te kijken.
Is het mogelijk om hier ooit goed mee om te kunnen gaan?
Wat mooi dat het zo herkenbaar voor je is. Ik hoop dat het je helpt jezelf beter te begrijpen.
Fijn om te lezen hoe het werkt bij mij. Binnen mijn team wordt ik vaak gezien als afstandelijk of teveel vragen en niet te volgen. Ik bemerk elke spanning en dubbele boodschappen wat heel vermoeiend kan zijn. Oplossingen die ik soms aandraag wordt pas in een later stadium aangenomen of verworpen, waardoor er in mijn beleving niets veranderd aan een situatie.
Ik word over een paar weken 50 en nu pas kom ik er een keer achter dat ik hoogsensitief ben/heb hoe je het ook moet noemen. Wat ik hierboven lees is zo herkenbaar. Het liefste thuis zitten in alle rust zonder prikkels van anderen. Ik zit dan ook met een burnout thuis sinds een aantal weken en daardoor ben ik er nu achter dat ik overprikkeld raak vanwege die eigenschap die ik heb. Een hele ontdekking heb ik nu gedaan.
Dank dat je je verhaal deelt, Marga. Er gaan vast veel kwartjes vallen nu je weet dat je hoogsensitief bent. Ik hoop dat die kennis je zal helpen snel weer uit je burn-out te komen.
Hartelijke groet,
Esther
Hoi Esther
Mag ik je de kindervariant sturen die ik gemaakt heb van je artikel?
Ik zou m graag willen delen als blog via mijn Facebookpagina. Uiteraard met bronvermelding ( zie artikel hoe ik het omschrijf).
Naar welk e-mailadres kan ik het sturen?
Groetjes Marieke
Hi Marieke, wat leuk. Je kunt het sturen naar info@hoogsensitief.nl. Maar dan is het ook leuk hem op hoogsensitief.nl te plaatsen als gastblogster. Groet, Esther
Hoi Marieke ,
Ging net fout je mag mij ook de kindervariant sturen. Alvast bedankt
Erg herkenbaar!
Ik ben erg benieuwd naar het colloquium; de theorie ‘waarom’.
Al merk ik ook, wat Anne hierboven benoemd, dat het nemen van je tijd voor een keuze/ beslissing, vaak geïnterpreteerd wordt als afwijzing. Soms erg lastig aan de ander uit te leggen (kort en begrijpelijk voor de ander). Zijn daar nog tips in?
Hi Vivian, dank je wel! Op het Colloquium ga ik dieper in op de onderliggende onderzoeken. Superinteressant!
Ten aanzien van het uitleggen kan je zeggen dat je wat meer tijd nodig hebt om alles te verwerken en dat je pas kunt reageren als je alles overdacht hebt. Tot die tijd kunnen ze je beter even met rust laten. Dit zal niet bij iedereen direct tot begrip leiden, maar op den duur hopelijk wel.
Herkenbaar! Ik moet meteen denken aan al die situaties waarbij mensen me iets vragen, maar waarbij ik wat meer tijd nodig heb om een antwoord te geven dan dat zij denken. Bijvoorbeeld als iemand vraagt of ik ergens mee naartoe wil, weeg ik eerst al mijn opties en argumenten af omdat ik de ‘beste’ keuze wil maken. De ander denkt dan al snel dat ik dus niet mee wil, omdat het zo lang duurt…
Dat is een prachtig voorbeeld, Anne. De ander interpreteert het als een afwijzing of een gebrek aan enthousiasme, terwijl wij nog gewoon bezig zijn onze analyses te maken. En dan pas enthousiast kunnen zijn…