Het was een drukke dag, maar je hebt toch de moeite genomen een gezonde maaltijd te koken. Aardappelen met doperwten, dat lusten je kinderen wel. En deze keer heb je hun favoriete vlees erbij gedaan; een hamburger. Maar eenmaal aan tafel loopt het toch allemaal anders. “De doperwten zien er heel anders uit” gilt je zoon. Die wil hij niet. Het zijn doperwten uit de vriezer in plaats van uit blik. Dat hij het verschil ziet! “Neem eerst maar een stukje hamburger”, stel je voor, maar die is nog veel te heet volgens hem. Een regelmatig terugkerende ergernis, want meestal wacht hij zo lang tot het afgekoeld is, dat jullie zelf allang klaar zijn. “Eet nou maar gewoon”, zeg je geprikkeld. Resultaat: een huilend kind. En huilt er één dan huilt de ander al snel mee.
Vaker problemen
Is dat herkenbaar? Hoogsensitieve kinderen zijn vaak slechte eters. Uit het boek “Hoogsensitieve kinderen” blijkt dat twee derde van de dreumesen en peuters matig eet. Dit is veel meer dan andere kinderen (een kwart van de kinderen onder de 3 blijkt uit onderzoek).
Het meest genoemde probleem (29%) is dat kinderen niets eten als ze het niet kennen. Waarom doen hoogsensitieve kinderen dat? Ze houden van ‘vertrouwd’ omdat dat ‘onbekende’ veel prikkels oplevert. Dat smaakt, ruikt en voelt anders. Allemaal prikkels die verwerkt moeten worden.
Met het hele gezin aan tafel leidt ook tot veel indrukken en aan het einde van de dag heeft het kind al veel prikkels moeten verwerken. Onbekend eten kan hierdoor leiden tot overprikkeling.
Moeilijke eters
Vast ook herkenbaar:
‘Stukjes’ in het eten vinden ze vies (23%). Hoe lekker ze de onderdelen ook vinden. “Ik lust geen stukjes”.
Of alle ingrediënten moeten los gegeten worden (20%). De pasta zonder saus. Vlees en groenten apart. “Het vlees raakt de saus, dit hoef ik niet meer”.
Geen eten met sterke of scherpe smaken willen eten (15%). “Dat eten prikt”.
De achtergrond van deze verschijnselen ligt in het willen beperken van prikkels. De mond is een zeer gevoelig zintuig voor veel hoogsensitieve kinderen. Verschillende smaken of texturen bij elkaar leveren extra prikkels op. Ingrediënten los eten beperkt dit.
Negatieve spiraal
Soms zijn gezinnen in een negatieve spiraal gekomen.
Het kind eet weinig > De ouders zijn bang dat het te weinig (vitamines) binnenkrijgt en dwingen kind tot eten > Het kind raakt overprikkeld > Hij/zij wordt boos of gaat huilen > De sfeer aan tafel is slecht > Het kind eet nog minder > De ouders maken zich meer zorgen.
6 tips
Dé tip is dus overprikkeling te voorkomen. Dit kan als volgt:
- Kondig de maaltijd op tijd aan zodat je kind kan omschakelen;
- Bewaar rust aan tafel;
- Stel regels zodat je kind weet wat het kan verwachten. Dit geeft hem veiligheid. Zowel regels over sociale omgang als over een minimale portie;
- Wees consequent. Het kost tijd om gedrag te veranderen. Gun je kind die tijd, maar blijf consequent jouw regels herhalen;
- Houd rekening met de voorkeuren van je kind. Als dat past binnen jouw regels, buig je mee met de voorkeuren van je kind. Het is echt gevoelig voor smaken. Dat is geen aanstelgedrag. Rekening houden met sommige verzoeken stimuleert het eten;
- Zorg dat je kind eten niet als straf ervaart. Als corrigeren en straffen vast onderdeel van jullie etenstijd zijn, dan gaat je kind opzien tegen het eten. Je komt dan in een negatieve spiraal terecht. Beloon liever goed gedrag en besteedt aandacht aan een goede sfeer.
Hoe gaat het bij jou aan tafel? Welke ‘eisen’ heeft jouw kind? Hoe ga je daarmee om? Ik ben benieuwd naar jullie ervaringen.
Meer over dit onderwerp lees je in: “Hoogsensitieve kinderen“, hoofdstuk 9.
Hallo iedereen, zo fijn om te lezen allemaal, het artikel en de reacties. Mijn zoon 14 en ik hebben een goede oplossing voor het avondmaal. Wekelijks schrijf ik op wat er in de koelkast zit om avondeten mee te maken, dingen die hij graag lust maar ook dingen die hij minder graag lust . Daar mag hij dan zelf een gerecht mee samen stellen. In het begin van de week gaat het zeer goed (favoriete eten), laatste 3 dagen van de week gaan moeilijk. Maar dit weten we dan reeds op voorhand en kijken we uit naar de volgende week;-). Deze methode bespaart ons toch veel stress omdat we beiden tevreden zijn. Mijn zoon tevreden met de favoriete gerechten, ik met de bijkomende (nietgeliefde) groenten. Nieuwe voeding proeven blijft heel moeilijk maar is toch noodzakelijk vind ik, dus 1 keer in de maand(is enige haalbare optie) schrijf ik een nieuw voedingsmiddel op het menu. te beginnen met 1 hap. volgende keer( maand) 2 happen… Ik weet het, dit gaat zeer langzaam maar beter dan niets. Het is en blijft energie vragen om de broodnodige vitamienen en mineralen voor te schotelen. De ene dag/week/maand lukt het al beter dan de andere. En soms lukt het helemaal niet en is het een hele week het favoriete ongezonde eten dat op tafel komt. Wetende dat zowel mijn zoon als ik heel veel moeite doen, is dit helemaal niet erg! Veel moed iedereen! X
Altijd lastig, mooie antwoorden!
Bij ons was het ook een probleem dat de jongste erg langzaam at, we konden de schoolpauze niet redden. Ik ben toen gaan voorlezen. Als er gekauwd werd las ik voor. Werd er getreuzeld of te lang gestopt, stopte ik met voorlezen. Hij vond dit erg irritant, maar het werkte wel. Door de verhalen keken we allemaal uit naar de schoolpauze en was dooreten geen issue meer.
Avondeten met mijn hsp strong willed dochter van 6 is al haar hele leven een drama. Zij eet geen velletjes, schilletjes of draadjes. Iedere avond is het strijd om er 10 happen avondeten in te krijgen. Ik kook al regelmatig apart voor haar zodat zij kan eten ‘wat ze lust’. Tegenwoordig is daar ook al niks goeds meer aan, ze heeft op alles iets aan te merken. Wij hebben geprobeerd te belonen, streng te zijn, te straffen of dan maar geen eten. Wij weten het nu echt niet meer. Ik wil dat het gezellig is aan tafel maar ik wil ook dat ze (iets) eet. Het vervelende is dat als er eenmaal drama is dit doorgaat met naar bed gaan. Wat resulteert in iedere avond met ruzie eten en naar bed. Wat ik vreselijk vind! Ik zie geen oplossingen meer, veel van de tips hierboven hebben wij al geprobeerd. Het is een negatief (en heel verdrietig) einde van de dag, bijna iedere dag.
Hai Vanessa, een beetje late reactie maar heb deze website pas net ontdekt. Bij ons kan het nog steeds drama zijn aan tafel en mijn hsk is 12 jaar. Een hoop geduld, veel slikken is het enige wat ik nog kan inbrengen. Je verhaal is voor mij heel herkenbaar. Voelt toch fijn om te weten niet de enige te zijn 😉
Hoi Vanessa,
Ook ik ontdek nu pas de site.
Ik las zojuist het artikel en herkende werkelijk alles van mijzelf toen ik een kind was. Toen ik de reacties las, en met name die van jou, herkende ik hierin de wanhoop van mijn ouders.
Toen ik met mijn man trouwde en er een baby opkomst was, bespraken we een aantal punten voor de opvoeding. Met name mijn man ergerde zich aan het eetgedrag in het gezin waarin ik ben opgegroeid, namelijk drie volwassen dochters die niet eten, een moeder die op dat moment dagelijks een restaurant aan eten bereidde (gebakken en gekookte aardappelen, drie soorten groente en drie soorten vlees, alles in aparte pannen, want niets mocht elkaar raken) en een vader die wanhopig in het rondte schreeuwt om iets te laten eten.
Wij besloten het anders te willen doen. Vanuit veel gesprekken hierover en het lezen van vele onderzoeken kwamen we tot een aanpak.
– geen stress aan tafel, dus er wordt nooit verhit gesproken aan tafel.
– er wordt één maaltijd bereid, geen uitzonderingen!
– er wordt aan tafel gesproken over alles, behalve het eten. Dit is van cruciaal belang! (Wanneer je vraagt of het eten lekker smaakt, impliceert dit dat het eventueel bestaat dat het eten niet lekker is, die gedachte wil je vermijden)
– ik bepaal wat je eet, jij bepaald hoeveel al zou het maar één hap zijn. (Dit is voor bijna alle ouders heel lastig, ik kom hier zo op terug)
Dit hebben we vanaf de eerste vaste hap van de oudste gedaan. En het resultaat: onze hsp jongens van 9 en 11 eten werkelijk alles. Het niet reageren wanneer ze een velletje of stukje ontdekken, geeft ze de ruimte het velletje te ontdekken en te ervaren dat het velletje er mag zijn en dat je hem overleefd.
Omdat kinderen alles kopiëren van hun ouders, was het natuurlijk ook van belang dat ik leerde eten, want ik at of niet of slecht of ongezond of ik was weer van alles uit mijn mond aan het halen vanwege iets dat ik voelde.
En ik moet zeggen dat ongeveer na 4 jaar, ook ik enorm ben gaan genieten van eten. Ik kan nu zelfs een stukje makreel eten, waar van de haarfijne graatjes in zitten. (Dat was ondenkbaar). En ik durf dingen te combineren.
En om ons gezin hierin op de proef te stellen zijn we vorig jaar gestart met elke dag eten uit een kookboek en elk recept wordt geproefd. Ohw zo spannend, maar ohw zo bevrijdend!
En terugkomend op ‘Ik bepaal wat je eet, jij bepaald hoeveel.’ Door het koken uit het kookboek moesten wij hier ook weer mee aan het oefenen. Er zitten dingen bij die voor de jongens (of mama) zo vreemd aan voelen, ruiken of smaken, dat het oproept niet de dagelijkse portie te willen eten. En dan….. dan gooi je je bord even leeg in de prullenbak en ga je vast klaarzitten voor het dessert. WAT!?!?! Ja, precies zoals ik het zeg. Maar na het toetje komt er niets meer, tot de volgende dag.
Totdat het kind in een lekker eetritme zit, geen koek/ snoep/ chips tussendoor is van belang om een zeker gevoel van honger te creëren 😉 Ook het stuk fruit voor het naar bed gaan met de goede bedoeling extra vitamines naar binnen te krijgen, niet doen. Je kind moet leren dat het gaat om die waardevolle maaltijd die je dagelijks bereidt vanuit de liefde voor je kind. Je hebt het goed met je kind voor!
Ik dacht dat het toeval was, dat het zo lukt, maar….. Een paar jaar geleden vertelde ik dit aan de rand van het zwembad tijdens een zwemles aan een andere moeder. Deze moeder is dit ook gaan doen met haar niet etende kinderen. Na een paar weken kwam ze bij me staan en vertelde vol trots dat ook haar kinderen nu eten en het gezellig is aan tafel. Een maand of zes geleden kwam ik haar weer tegen en vertelde ze mij nu zo’n lol te hebben aan koken voor haar gezin, dat ze de keuken gaan uitbouwen.
Hoe gaaf is dat om te horen.
Ik hoop dat tenminste één ouder plezier zal beleven aan deze reactie en het gaat proberen. Je kunt het! Als ik heb leren eten op ergens in mijn 20er jaren, dan lukt jou dit ook met jouw kind. Ik heb daar alle vertrouwen in. Rust en loslaten.
Liefs van ouder tot ouder
Hoi Vanessa, Sharon,
Wij herkennen ons ook helemaal in. Ons hsp kind van 4 eet ook al zijn hele leven slecht. Werkelijk iedere dag komt ergens in de ochtend vroege middag al de vraag wat we ’s avonds gaan eten. En iedere dag de reactie “bah dat lust ik niet”. Wij eten heel gevarieerd en koken maar 1 maaltijd. Maar er is altijd een negatieve reactie, behalve bij friet en pannenkoeken, dan is hij dolgelukkig. Eten is echt een obsessie (geworden) voor hem. Brood eet hij trouwens heel goed, fruit gaat steeds beter.
Maar wat zou ik blij zijn met een prettige sfeer bij het avondeten. Het is in 2/3 van de keren echt niet gezellig. Mijn vrouw probeert ook altijd nog wat happen erin te krijgen maar als hij niet wil dan slaat de sfeer direct om. Ik vond het bericht van jou Sharon dan ook zeer prettig. We hebben ons voorgenomen dezelfde regels maar eens te gaan hanteren. Daar kunnen we ons dan aan vasthouden…hopelijk levert het iets op!
Bedankt voor het hoopvolle bericht!
Hoi Henk, dit is exact tot in detail wat wij meemaken bij onze zoon van 5. Lust niks, vraagt iedere dag wat we gaan eten en zegt altijd bij voorbaat al ‘ik ga niks eten’. Wil soms nog wel iets proberen maar het is meestal ‘niet lekker bah’. Het avondeten is bij ons zeker niet een gezellig moment. Ook qua tafelmanieren en stil zitten, dat is ook een probleem (zeker ook met een zusje van 3 erbij). Ik ken de geschetste tips hierboven, ook al van alles geprobeerd maar het blijft een hele opgave…helaas.
Ow wat een fijne reactie. Ik ben zelf ook een moeilijke HSP eter, lust eigenlijk alles, maar ben snel overprikkeld door smaak, hoeveelheid, mondgevoel en soms geur, daardoor eet ik weinig en lang niet altijd met plezier. Ik ben zwanger van mijn eerste kindje en ben op mijn hoede dat ik mijn gedrag op de kleine over zal dragen. Dank je voor al je tips en adviezen!
Ik herken dit helemaal niet bij mijn strong willed hsk (bijna 7). Hij eet alles en ruim voldoende. Is dol op groenten en schept dit zo 2 x op. onbekende dingen eet hij na enig aansporen (harmonieus hoor) ook. Hij probeert ook bijna alles. Zijn broertje (bijna 3,5), niet een hsk, is een ander verhaal. Dat is vooral met structuur een apart geval. Qua smaken is hij dan wel weer dol op pittig en uitgesproken. Zoals peperbolletjes, olijven en sterke kazen. Onlangs kwam ik er achter dat hij ondergevoelig is in zijn mond. Dit zal daar vast mee te maken hebben.
Ik ben in ieder geval blij dat het meest gevoelige en ‘ingewikkelde’ kind aan tafel altijd het goede voorbeeld geeft aan zijn broertje. Eten is hier ook altijd ontspannen aan tafel! Heel fijn 🙂
Dat is fijn, Linda. Zo prettig als de sfeer ontspannen is tijdens het eten. Voor elk kind zit het net wat anders in elkaar, en kinderen die graag nieuwe dingen uitproberen, zullen ook makkelijker nieuw eten uitproberen.
Je jongste kiest pittige smaken omdat hij dan nog iets ervaart. Bij ondergevoeligheid zoeken kinderen vaak extremere prikkels op. Zo ervaren ze toch nog iets. In mijn artikel over sensorische informatieverwerking vertel ik daar ook wat over.