Stel dat je veel waarneemt. Geen enkel detail blijft onopgemerkt. Je kunt je voorstellen dat de omgeving dan grote invloed op je heeft. Voor hoogsensitieve mensen is dit het geval. Zij signaleren veel meer op de werkplek dan hun collega. Daarom heeft hun werkomgeving effect op hun functioneren.
Rond de zomer van 2017 deelden 1500 Nederlandse hoogsensitieve personen (HSP) hun werkervaringen. De komende weken zal ik de resultaten met jullie delen. En die resultaten ‘doen’ er toe!
Burn-out
In de eerste plaats doen die resultaten ertoe omdat meer dan de helft van de deelnemers te maken heeft gehad met een burn-out of die op dit moment heeft. Ontzettend veel. We wisten al dat hoogsensitieve mensen een groter risico hebben op een burn-out. Mijn materiaal geeft een gedetailleerder zicht dan we tot nog toe hadden op wat hoogsensitieve mensen belangrijk vinden op het werk én wat ze onwerkbaar vinden.
Onbegrepen
In de tweede plaats ervaren veel hoogsensitieve mensen onbegrip op de werkplek. Hoewel steeds meer mensen van hoogsensitiviteit hebben gehoord, is het op de werkplek vaak nog een taboe. Daardoor hebben veel hoogsensitieve werknemers het gevoel dat ze hun ware aard niet kunnen tonen, laat staan hun problemen kunnen bespreken. De helft (53%) voelt zich niet begrepen op het werk.
Talent
Ten derde doen de resultaten er toe, omdat de hoogsensitieve werknemer veel talenten heeft die niet verloren moeten gaan. Ze zijn juist goed in die dingen waar de gemiddelde werknemer minder goed in is. Daardoor maken ze een team compleet. Maar hoe zorg je ervoor dat dit hoogsensitieve talent beschikbaar blijft? Overprikkeling ligt immers continu op de loer.
1500 HSP
Van de bijna 1550 ingevulde vragenlijsten bleken er na correctie 1459 enquêtes over te blijven. De uitspraken die ik kan doen zijn descriptief. Dat wil zeggen dat ik kan beschrijven hoe hoogsensitieve mensen denken over hun werk. Ik kan het niet vergelijken met niet-hoogsensitieve mensen en ik kan geen oorzaak-gevolg (causaliteit) aangeven. Desalniettemin is de informatie uniek en, zoals gezegd, zeer nodig om meer duidelijkheid en begrip te krijgen over en voor de hoogsensitieve werknemer.
Mannen
Het merendeel van de deelnemers is tussen de 36 en 50 jaar (zie de diagram hiernaast). De verhouding man/vrouw is scheef. 13% van de deelnemers is man. Terwijl de helft van alle hoogsensitieve mensen man is, is de verdeling in dit onderzoek anders. In mijn onderzoek onder kinderen (zie mijn boek “Hoogsensitieve Kinderen”) was wel een gelijke verdeling jongens – meisjes. Wellicht is het voor mannen moeilijker om te praten over deze eigenschap. Een andere mogelijkheid is dat de eigenschap vaak voor een stoornis aangezien wordt. In mijn onderzoek geven mannen ook veel vaker dan vrouwen aan dat bij hen een diagnose is vastgesteld (35 vs 15%).
Er zijn een aantal verschillen te constateren tussen mannen en vrouwen in de vorm van gevoeligheid, maar de beleving op het werk is vrijwel gelijk. Vrouwen zijn wel fysiek wat gevoeliger: hun huid is wat sneller geïrriteerd (54% vs 40) en ze geven vaker aan gevoelig te zijn voor pijn (43 vs 30). Ten aanzien van de emotionele gevoeligheid geven vrouwen wat vaker aan dat ze gevoelig zijn voor de verwachtingen van anderen (90 vs 79) en ze passen zich vaker aan aan anderen dan mannen (80 vs 70). Mannen daarentegen kunnen moeilijker omgaan met veranderingen in dagritme (49 vs 42%).
Een belangrijk verschil is dat mannen vaker aangeven ook hoogbegaafd te zijn. Van alle respondenten zegt 35% hoogbegaafd te (vermoeden te) zijn. Bij de mannen is dit percentage groter: 55% versus 32% van de vrouwen. Dat heeft invloed op hoe werkomstandigheden beleefd worden. De verschillen die in de data te zien zijn (zoals het grotere belang van betekenisvol en uitdagend werk dat mannen aangeven) blijken toe te wijzen te zijn aan hoogbegaafd zijn of niet, en minder aan sekse. Uiteindelijk verschillen mannen dus weinig van vrouwen in hun werkervaringen.
Belang van sfeer op het werk
Uit de komende blogs blijkt dat de werksfeer een belangrijk aspect is voor HSP. De uitkomsten zijn enigszins vertekend omdat vrouwen sfeer vaker aanvoelen en een goede sfeer vaker noodzakelijk vinden dan mannen (68% vs 53%). De scheve verdeling man en vrouw maakt dit wellicht iets overbelicht. Overigens noemen zowel mannen als vrouwen een slechte werksfeer als meest onwerkbare situatie.
Een goede sfeer op het werk blijkt voor hoogsensitieve mensen belangrijker te zijn dan bijvoorbeeld een hoog salaris, flexibele werktijden of veel autonomie. Ik ga de komende blogs uitgebreid in op hoe hoogsensitieve mensen werkomstandigheden ervaren. Eerst komen de situaties aan bod die als onwerkbaar worden ervaren. Hoe onwerkbaar is een kantoortuin en hoe ervaren hoogsensitieve mensen een gebrek aan autonomie? Hoe onwerkbaar is een hoge tijdsdruk of mentaal zwaar werk?
Overprikkeling
Vervolgens deel ik de resultaten rondom overprikkeling. 44% raakt één of meerdere keren per dag overprikkeld. Ontzettend vaak. Zeker als je weet welke klachten dat oplevert en welke invloed het heeft op het werk. Daarom is het belangrijk te weten waar hoogsensitieve werknemers precies overprikkeld van raken? Is dat van moeilijke, complexe taken, van sociale situaties of wellicht van situaties waarin veel tegelijk gebeurt?
Ruim helft burn-out
Een belangrijk resultaat is dat ruim de helft van alle respondenten aangeeft een burn-out te hebben gehad (Q24). Hoewel het onderzoek geen uitspraken kan doen over causale relaties (daarvoor is longitudinaal onderzoek nodig), kan ik wel zicht geven op enkele belangrijke processen. Ik blog over hulpbronnen, reciprociteit, herstel na inspanning en persoonlijkheid.
Internationaal
Interessante uitkomsten dus. En nog interessanter is dat dit onderzoek ook in diverse landen in Europa (en daarbuiten) uitgevoerd wordt. Daardoor krijgen we nog preciezer inzicht in hoogsensitieve mensen en de manier waarop zij tot de beste prestaties op hun werk komen.
Wil je op de hoogte blijven van alle uitkomsten? Schrijf je dan hiernaast in voor de nieuwsbrief van hoogsensitief.nl. In de week van de werkstress, 13 – 17 november 2017, plaats ik elke dag een blog. Daarna verschijnen de blogs wekelijks.
Dag esther, nou de cijfers liegen er niet om zullen we maar zeggen dat het dus heel belangrijk is om ten alle tijden dicht bij jezelf te blijven. Maar hoe kom je er achter welk werk het beste bij je past waar je een werkbare situatie kan creëren?
Zo duidelijk en zo herkenbaar! Ik begrijp mezelf steeds beter en beter… eindelijk… Wat een interessante studie!
Fijn te horen, Annelies.
Interessant en herkenbaar!
Dank je. Er staan inmiddels veel meer blogs over dit onderzoek op de site.