Schrijven als HSP
Is er een verband te leggen tussen de manier waarop je een boek schrijft en hoogsensitiviteit? Dat begon ik me af te vragen toen ik in augustus j.l de laatste hand legde aan de publicatie van ’Een groter hart’. Mijn boek gaat over het enorme verlies dat mijn zoon Joris meer dan vijf jaar geleden leed toen hij in 2014 door een aanval van een dief in Cambodja zijn vrouw en dochtertje verloor. En zeker ook over hoe ik daar als zijn vader op reageerde. Terugblikkend denk ik dat ik die link op meerdere punten kan leggen. Dat verband gaat zowel over hoe het schrijfproces verliep als over de manier waarop ik inhoudelijk het enorme verdriet benaderde en beschreef. Er wordt dikwijls van hsp’ers gezegd dat ze zoeken naar diepere verbanden en duidingen. En ook dat ze vaak een net wat andere, creatieve draai geven aan problemen waar ze mee geconfronteerd worden. Ze zijn steeds op zoek naar zingeving. Laten we verderop kijken hoe ik dat in mijn boek terugvind.
Sterke wil
Want eerst nog iets over een ander thema dat meespeelde. Ik beschouw mezelf als een zogenaamde strong willed hsp. Die ‘sterke wil’ uitte zich in mijn enorme drang om met dit verhaal naar buiten te willen treden. Die ambitie conflicteerde met mijn neiging me in te houden doordat ik me (als hsp) de gevoeligheden bij anderen die leden onder het verlies sterk aantrok. Dit dilemma veroorzaakte vele stagnaties -en periodes van vertwijfeling- tijdens het schrijfproces. Liefst vijf jaar lang zocht ik naar de juiste toon en vorm om met mijn verhaal naar buiten te treden. Zo begon ik bijvoorbeeld snel met het maken van korte verhaaltjes over belangrijke episodes na de moord die ik in de openbaarheid wilde brengen. Maar een ander stemmetje in me zei me dus me in te houden. Vaak gooide ik daarom het bijltje erbij neer. Maar een tijdje later speelde mijn ambitie op en nam ik de pen weer ter hand. Pas in de loop van 2019 vond ik de juiste vorm. Het hielp dat ik er afgelopen winter echt voor ging zitten en een schrijfcoach in de hand nam. Ze adviseerde me vooral het verhaal heel dicht bij mezelf te houden. Toen het manuscript af was moest ik alle betrokkenen nog informeren en ook daarin had ik eindelijk de juiste toon te pakken.
Integriteit
Ik heb mijn dilemma uiteindelijk weten ‘op te lossen’. Mijn advies aan mede hsp’ers met een vergelijkbare ambitie in een gevoelig project als het mijne is: neem dat dilemma serieus want integriteit is (voor ons) een groot goed. Maar ook: blijf geloven in je doel als je stagneert en geef niet op. En pak je project professioneel aan, bijvoorbeeld door hulp te zoeken.
Nu naar de inhoud: Ik denk dat er meerdere kenmerken van hoogsensitiviteit in mijn boek zitten. Zo had ik een wellicht bijzondere reactie op het overweldigende verdriet. Ik voelde namelijk dat deze crisis, hoe wrang ook, me een kans bood om meer voor mijn zoon te kunnen betekenen. Door een scheiding in zijn toen jonge jaren was onze band verzwakt. Vanuit de zogenaamde breuklijnen in mijn eigen leven (zie mijn vorige blogs) meende ik dat ik me in zijn pijn zou kunnen verplaatsen en hem opnieuw op weg zou kunnen helpen in zijn leven. Hoe ik dat invulde is een verhaallijn in mijn boek geworden.
Zingeving
Het drama maakte nog meer in me los. Ik benaderde het vreselijke verlies niet als een los ‘incident’ want ik startte al gauw een soort zoektocht naar zingeving als antwoord daarop. Daartoe ging ik onder andere in gesprek met een paar bekende Nederlanders die elk vanuit hun eigen levensvisie handvatten boden hoe je hier mogelijk mee om kunt gaan. Zodoende heb ik rondom ‘Een groter hart’ een web van zingeving gesponnen.
Ik merkte tot slot dat ik dikwijls anders dan anderen reageerde tijdens bijvoorbeeld herdenkingsmomenten van de moord. Waar anderen vaak vooral hun pijn uitspraken over de verloren geliefden was de voor mij meer passende vorm om (daarnaast) een ‘verhaaltje’ of een gedicht met een motto te maken en dat uit te spreken. Een gedicht gaat bijvoorbeeld over hoe krachtige lentezon pijn in onze harten kan verzachten. Zo haalde ik inspiratie en lessen uit het universele verhaal over verlies, verdriet en rouw. Deze vorm van creativiteit was voor mij een helende kracht. En tja het schrijven van ‘Een groter hart’ was beslist een creatief, zingevend proces voor me.
Door vol te houden overwon ik de twijfels die eigen kunnen zijn aan hoogsensitiviteit. Ik slaagde erin om op eigen wijze een boek over groot verlies te maken dat ook over zingeving en creatie gaat. Dat lukte me door hulp van het handjevol mensen dat me nabij staat. Daarom een afsluitende hartenkreet: vertrouw vooral op de mensen die jóu begrijpen!
Rob Oele (1953) kijkt als HSP’er terug op zijn leven. Met name belicht hij de breuklijnen uit zijn levensloop die pijnlijk waren maar waarachter toch telkens weer een nieuw perspectief opdook. Eerder schreef hij over gebeurtenissen in de periodes als kleuter, schoolkind, student en werkende, gescheiden man en over zijn burn-out. Zijn boek ‘Een groter hart’ is te bestellen via zijn website. De foto is door hemzelf gemaakt.
